Text concordance

Please read the notes on Using the text concordance if you have not already done so.

If you just want to find a cantiga from the first few words of the lyrics, try the Index by incipit instead.

Cantigas processed: 420

Total lines: 21656

Total words: 162244

Total distinct word forms: 10224

Alphabetical index: A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | X | Z

Word:    Show references: always for single word results never   
1 word formCountReferences
MARÍA1213
A:21da Virgen Santa María,
BEste é o Prólogo das Cantigas de Santa María, ementando as cousas que há mestér eno trobar.
B:15Santa María, que ést' a mellor
1Esta é a primeira cantiga de loor de Santa María, ementando os séte goios que houve de séu Fillo.
2Esta é de como Santa María pareceu en Toledo a Sant' Alifonsso e déu-ll' ũa alva que trouxe de Paraíso, con que dissésse missa.
2:2loar a Santa María,
2:15loar a Santa María,
3Esta é como Santa María fez cobrar a Teófilo a carta que fezéra cono démo, u se tornou séu vassalo.
3:1Mais nos faz Santa María
4Esta é como Santa María guardou ao fillo do judéu que non ardesse, que séu padre deitara no forno.
4:32lles dava Santa María,
4:41Santa María entôn
5Esta é como Santa María ajudou a Emperadriz de Roma a sofrê-las grandes coitas per que passou.
5:2Santa María deve sempr' ante si põer.
5:6Santa María, a Madre de Déus, ond' este cantar fiz,
5:14e soube Santa María mais d' al ben querer.
5:61Mas ela chamando Santa María, lógu' i
5:95mas ela diss' entôn: “Santa María, de mi non te dól,
5:151mas des hoi mais a Santa María, que é luz,
6Esta é como Santa María ressucitou ao meninno que o judéu matara porque cantava “Gaude Virgo María”.
6:7a Virgen Santa María, | con que judéus han gran guérra
6:12e lóg' a Santa María | o ofereu porende.
6:19éra un cantar en que diz: | “Gáüde Virgo María”; (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
6:27pois vos dá Santa María | por mi quanto vós queredes,
6:49Pois diss': “Ai, Santa María, | Sennor, tu que és pórto
6:55a cantar “Gaude María”, | que nunca tan ben cantara, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
6:64atá que Santa María | lle disse: “Léva-t' ende;
7Esta é como Santa María livrou a abadessa prenne, que adormecera ant' o séu altar chorando.
7:1Santa María amar
7:40Santa María tirar
8Esta é como Santa María fez en Rocamador decender ũa candea na vïóla do jograr que cantava ant' ela.
8:1A Virgen Santa María
8:7a Virgen Santa María, | Madre de Nóstro Sennor;
8:17De com' o jograr cantava | Santa María prazer
8:36perdôn por Santa María, | en que vós e nós creemos.
9Esta é como Santa María fez en Sardonai, préto de Domás, que a sa omagen, que éra pintada en ũa távoa, se fezésse carne e manass' óio.
9:5que Santa María
10Esta é de loor de Santa María, com' é fremosa e bõa e há gran poder.
11Esta é de como Santa María tolleu a alma do monge que s' afogara no río ao démo, e feze-o ressocitar.
11:4do ben de Santa María
11:20pero ant' “Ave María”
12Esta é como Santa María se queixou en Toledo eno día de sa fésta de agosto, porque os judéus crucifigavan ũa omagen de cera, a semellança de séu Fillo.
12:1O que a Santa María mais despraz,
13Esta é como Santa María guardou o ladrôn que non morresse na forca, porque a saüdava.
13:4que feze Santa María, | dun mui malfeitor ladrôn
13:12a Virgen Santa María | non vos quis entôn tardar,
13:21guardou-me Santa María, | e aqué-vo-la aquí
13:24Santa María, e lógo | foi decer por séu amor
14Esta é como Santa María rogou a séu Fillo pola alma do monge de San Pedro, por que rogaran todo-los santos, e o non quis fazer senôn por ela.
14:2de poder Santa María | mais de quantos Santos son.
14:28entôn a Santa María | mercee lle foi pedir
14:31Lógu' entôn Santa María | a séu Fill' o Salvador
14:35U Déus por Santa María | este rógo foi fazer,
14:38se non por Santa María, | a que Déus lo déu en don.
15Esta é como Santa María defendeu a cidade de Cesaira do Emperador Jüião.
15:2Santa María a Virgen, Madre | de Jeso-Cristo, Nóstro Sennor.
15:13por San Basillo Santa María
15:73Santa María, que désse vías
15:101e Santa María déu-ll' escrito
16Esta é como Santa María converteu un cavaleiro namorado, que s' houvér' a desasperar porque non podía haver sa amiga.
16:33a Santa María a pedide des aquí,
16:37‘Ave María’, d' hoj' a un ano, sen falir,
16:48mostrand' a Santa María sa coit' e séu mal,
17Esta é de como Santa María guardou de mórte a honrrada dona de Roma a que o démo acusou pola fazer queimar.
17:2Santa María, a nóss' avogada.
17:45de Santa María, e diss' assí:
17:47Santa María lle diss': “Est' afán
18Esta é como Santa María fez fazer aos babous que crían a seda dúas toucas, porque a dona que os guardava lle prometera ũa e non lla déra.
18:2praz a Santa María
19Esta é como Santa María fillou vingança dos tres cavaleiros que mataron séu ẽemigo ant' o séu altar.
19:12aquela eigreja de Santa María;
19:25a Santa María mercee pediron
20Esta é de loor de Santa María, por quantas mercees nos faz.
20:9téu Fill', ai María,
21Esta é como Santa María fez haver fillo a ũa mollér maninna, e depois morreu-lle, e ressocitou-llo.
21:1Santa María pód' enfermos guarir
21:17que a Santa María demandado
21:28“Santa María, que me fuste fazer
22Esta é como Santa María guardou a un lavrador que non morresse das feridas que lle dava un cavaleiro e séus hómees.
22:21ca el a Santa María chamou:
23Esta é como Santa María acrecentou o vinno no tonél, por amor da bõa dona de Bretanna.
23:4Santa María por ũa dona mui sen sanna,
23:8éra que muito fïava en Santa María;
23:20e diss' “Ai, Santa María, ta mercee seja
24Esta é como Santa María fez nacer ũa fror na boca ao crérigo, depois que foi mórto, e éra en semellança de lílïo, porque a loava.
24:12de Santa María, correr
24:22Santa María en visôn
25Esta é como a imagen de Santa María falou en testimonio ontr' o crischão e o judéu.
25:32Jeso-Crist' e Santa María.”
25:157en Santa María creeu
26Esta é como Santa María juïgou a alma do Roméu que ía a Santïago, que se matou na carreira por engano do dïabo, que tornass' ao córpo e fezésse pẽedença.
26:10dun joízo que déu Santa María
26:75Lóg' ante Santa María vẽéron
27Esta é como Santa María fillou a sinagóga dos judéus e fez dela eigreja.
27:29Santa María, e mui de coraçôn
27:44que esta omagen a María faz,
27:52que a Santa María non foi fïél,
28Esta é como Santa María defendeu Costantinóbre dos mouros que a combatían e a cuidavan fillar.
28:2o que a Santa María | há por séu escudo.
29Esta é como Santa María fez parecer nas pédras omágẽes a sa semellança.
30Esta é de loor de Santa María, de como Déus non lle póde dizer de non do que lle rogar, nen ela a nós.
30:8a nos Santa María,
31Esta é como Santa María levou o boi do aldeão de Segóvia que ll' havía prometudo e non llo quería dar.
31:24ante sa mollér estando, | diss' assí: “Santa María,
31:47Pois foi en Santa María, | mostrou-se por bestia sage:
32Esta é como Santa María amẽaçou o bispo que descomungou o crérigo que non sabía dizer outra missa senôn a súa.
32:7que santa María | fez, que por nós óra,
32:28a Santa María | con cara sannuda,
33Esta é como Santa María levou en salvo o roméu que caera no mar, e o guïou per so a agua ao pórto ante que chegass' o batél.
33:56Santa María guardar
34Esta é como Santa María fillou dereito do judéu pola desonrra que fezéra a súa omagen.
34:2quen contra Santa María filla atrevemento. (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
34:8en távoa, mui ben feita, de Santa María,
35Esta é como Santa María fez queimar a lãa aos mercadores que ofereran algo a súa omage, e llo tomaran depois.
35:1O que a Santa María | dér algo ou prometer,
35:8a Virgen Santa María, | que é Sennor de gran prez,
35:58de Santa María somos, | a de que Déus quis nacer,
35:79a Virgen Santa María, | Madre do muit' alto Rei,
36Esta é de como Santa María pareceu no maste da nave, de noite, que ía a Bretanna, e a guardou que non perigoasse.
36:17que ides rogar outros santos, e Santa María,
37Esta é como Santa María fez cobrar séu pée ao hóme que o tallara con coita de door.
37:2faz por nós Santa María,
37:17en Santa María e mercee chamando
38Esta é como a omagen de Santa María tendeu o braço e tomou o de séu fillo, que quería caer da pedrada que lle déra o tafur, de que saiu sángui.
39Esta é como Santa María guardou a sa omagen, que a non queimas' o fógo.
39:13Santa María non quis que chegasse
39:20a Santa María, que sól nïente
40Esta é de loor de Santa María das maravillas que Déus fez por ela.
40:2Reínna María,
41Esta é como Santa María guareceu o que éra sandeu.
42Esta é de como o crerizôn meteu o anél eno dedo da omagen de Santa María, e a omagen encolleu o dedo con el.
42:30dizendo “Ave María”, | prometeu-lle lógu' entôn
42:36que diss' a mui grandes vózes: | “Ai, Santa María, val!”
42:51e el dormindo, en sonnos | a Santa María viu,
42:70serviu a Santa María, | Madre do muit' alto Rei,
43Esta é como Santa María resucitou un meninno na sa eigreja de Salas.
43:1Porque é Santa María | leal e mui verdadeira,
43:8Porên dou-vos por conssello | que lóg' a Santa María
43:13E pois foron na eigreja, | Santa María rogaron
43:24déss' end' a Santa María | teve-o grandes sét' anos
43:33que el' a Santa María | o daría, que llo déra
43:48ant' o altar en gẽollos, | Santa María chamando
43:51Mas, que fez Santa María, | a Sennor de gran vertude
44Esta é como o cavaleiro que perdera séu açor foi-o pedir a Santa María de Salas; e estando na eigreja posou-lle na mão.
44:19Santa María, éu venno a ti
44:30Santa María, ond' houv' el sabor.
45Esta é como Santa María gãou de séu fillo que fosse salvo o cavaleiro malfeitor que cuidou de fazer un mõesteiro e morreu ante que o fezésse.
45:1A Virgen Santa María | tant' é de gran pïedade,
45:26e que por Santa María | servir sería i frade.
45:35ca non quér Santa María | que a vós assí levedes.”
45:52e contou aqueste feito | mui tóst' a Santa María;
46Esta é como a omagen de Santa María, que un mouro guardava en sa casa honrradamente, deitou leite das tetas.
47Esta é como Santa María guardou o monge, que o démo quis espantar por lo fazer perder.
47:1Virgen Santa María,
47:11como Santa María | foi un monge guardar
47:22e a Santa María | mui de rijo chamou,
47:33Pois que Santa María | o séu monj' acorreu,
48Esta é como Santa María tolleu a agua da fonte ao cavaleiro, en cuja herdade estava, e a déu aos frades de Monssarrad a que a el quería vender.
48:4a Virgen Santa María, | que con Jeso-Cristo ponna
48:23dizend': “Ai Santa María, | a nóssa coita veede,
49Esta é de como Santa María guïou os roméus, que ían a sa eigreja a Seixôn e erraran o caminno de noite.
49:4vai Santa María.
50Este é de loor de Santa María, que móstra por que razôn encarnou Nóstro Sennor en ela.
51Esta é como a omage de Santa María alçou o gẽollo e recebeu o cólbe da saeta por guardar o que estava pós ela.
51:6que mostrou Santa María | en térra d' Orlens en França
51:20Santa María, que para
51:65Desto a Santa María | todos loores lle déron
51:72e porên Santa María | tan gran pesar ên mostrava,
52Esta é como Santa María fez vĩir las cabras montesas a Montsarrat, e se leixavan ordennar aos monges cada día.
52:2a Santa María, de que Déus quis nacer.
53Como Santa María guareceu o moço pegureiro que levaron a Seixôn e lle fez saber o Testamento das Escrituras, macar nunca leera.
53:49e dizía aas gentes: | “De Santa María é
54Esta é de como Santa María guariu con séu leite o monge doente que cuidavan que éra mórto.
54:13e a Santa María todo dado,
54:41veê-lo vẽo a Virgen María,
54:61e a Santa María muitos dados
55Esta é como Santa María serviu pola monja que se fora do mõesteiro e lli crïou o fillo que fezéra alá andando.
55:1Atant' é Santa María | de toda bondade bõa,
55:4a Virgen Santa María, | pïadosa e sen sanna,
55:7Esta dona mais amava | d' outra ren Santa María,
55:25e dest' a Santa María | chorando loores dava,
55:27Estas loores e outras | a Santa María dando
55:43Foi-s' entôn Santa María, | e a monja ficou sãa;
55:53a Virgen Santa María | que o gran tempo crïara,
56Esta é como Santa María fez nacer as cinco rósas na boca do monge depós sa mórte, polos cinco salmos que dizía a honrra das cinco lêteras que há no séu nome.
56:25en María, por prender
57Esta é como Santa María fez guarecer os ladrões que foran tolleitos porque roubaran ũa dona e sa companna que ían en romaría a Monsarrat.
57:3nós a Santa María
58Como Santa María desvïou a monja que se non fosse con un cavaleiro con que poséra de s' ir.
58:2Santa María, tan muit' é leal.
58:4que Santa María fez, com' éu sei,
58:9e o que a Santa María praz,
58:31Santa María, que Madr' és de Déus,
58:36Santa María e mui mal trager,
58:41por Santa María, que a sacou
59:21a Virgen Santa María,
60Esta é de loor de Santa María, do departimento que há entre Ave e Éva.
60:17e María britou
61Como Santa María guareceu ao que xe lle torcera a boca porque descreera en ela.
61:2fazê-lo que quisésse Santa María.
62Como Santa María déu fillo a ũa bõa dona que deitara en pennor, e crecera a usura tanto que o non podía quitar.
62:1Santa María sempr' os séus ajuda
62:7Se non fosse pola Virgen María
62:28Santa María: “vai, e dar-ch-ei quito
63Como Santa María sacou de vergonna a un cavaleiro que houvér' a seer ena lide en Sant' Esteván de Gormaz, de que non pod' i seer polas súas tres missas que oiu.
63:4que Santa María fez, se Déus m' ampar,
63:37de Santa María, que ren non faliu,
63:45mais a Santa María diz: “Sõo téu,
63:72que Santa María leixá-lo non quis
64Como a mollér que o marido leixara en comenda a Santa María non podo a çapata que lle déra séu entendedor meter no pée nen descalçá-la.
64:2a Santa María o dev' a encomendar.
64:5Santa María, que a mollér dun infançôn
65Como Santa María fez soltar o hóme que andara gran tempo escomungado.
65:4que Santa María fez; e ela mande
65:121con Santa María, e chegaron tantos
65:123Os ángeos Santa María fillaron
65:185a Santa María; e pois se compriron
65:187E Santa María, a que el servira
66Como Santa María fez a un bispo cantar missa e déu-ll' a vestimenta con que a dissésse, e leixou-lla quando se foi.
66:1Quantos en Santa María
67Como Santa María fez connocer ao hóme bõo que tragía o démo consigo por servente; e quiséra-o matar, senôn pola oraçôn que dizía.
67:4que fezo Santa María, | apósto e grand' e féro,
68Como Santa María avẽo as dúas combooças que se querían mal.
68:13e Santa María sen al
68:22Santa María con grand' az
69Como Santa María fez oír e falar o que éra sordo e mudo, en Toledo.
69:1Santa María os enfermos sãa
69:5que Santa María, que por nós óra,
69:20en Santa María muito fïava,
69:84a Santa María loores déron;
70Esta é de loor de Santa María, das cinque lêteras que há no séu nome e o que quéren dizer.
70:1Eno nome de María
71Como Santa María mostrou aa monja como dissésse brevement' “Ave María”
71:4que fez Santa María, | a que nunca demóra
71:18viu a Santa María, | com' agora diremos,
71:31Disse Santa María: | “Esto farei de grado,
71:51Ca sempr' “Ave María” | mui ben e passo disse;
72Como o démo matou a un tafur que dẽostou a Santa María porque perdera.
73Como Santa María tornou a casula branca que tingiu o vinno vermello.
73:5que fez Santa María; e creo e sei
73:10que Santa María sabía muit' amar.
73:12lóg' a Santa María o ía pedir,
73:34Virgen Santa María, e ven-mi ajudar. (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
73:45Porên Santa María, Sennor de gran prez,
74Como Santa María guareceu o pintor que o démo quiséra matar porque o pintava feo.
74:1Quen Santa María quisér defender,
74:4de como Santa María quis guardar
75Como Santa María fez veer ao clérigo que éra mellor pobreza con homildade ca requeza mal gãada con orgullo e con sobervia.
75:6que mostrou Santa María, | Madre do Rei grorïoso,
75:54e disso: “Santa María | Virgen, de Déus Madr' e Filla,
75:82a Virgen Santa María | non quis con ela no leito
75:85E pois foi maenfestada, | Santa María alçó-a
75:91Respôs-lle Santa María: | “Mui cedo serás comigo;
75:131a Virgen Santa María, | que o tirou pelo dedo
75:140levó-a Santa María; | e ela seja loada.
76Como Santa María déu séu fillo aa bõa mollér, que éra mórto, en tal que lle désse o séu que fillara aa sa omagen dos braços.
76:32a Virgen María, que é Sennor de gran prez,
77Esta é como Santa María sãou na sa igreja en Lugo ũa mollér contreita dos pées e das mãos.
77:3Desto fez Santa María miragre fremoso
77:12tornou-s' a Santa María, a nóbre Reínna,
77:24se fez meter na igreja de Santa María;
78Como Santa María guardou un privado do Conde de Tolosa que non fosse queimado no forno, porque oía sa missa cada día.
78:12mais que outra ren amave Santa María,
78:38de Santa María, a Virgen precïosa.
79Como Santa María tornou a meninna que éra garrida, corda, e levó-a sigo a Paraíso.
79:1Ai, Santa María,
79:18Mas Santa María lle diss': “éu te rógo
79:35e Santa María ll' houv' apareçuda,
80Esta é de loor de Santa María, de como a saüdou o ángeo.
80:3Santa María, se te praz,
81Como Santa María guareceu a mollér do fógo de San Marçal que ll' havía comesto todo o rostro.
81:4é Santa María,
82Como Santa María guardou un monge dos dïáboos que o quiséran tentar e se lle mostraron en figuras de pórcos polo fazer perder.
82:1A Santa María mui bon servir faz,
82:4fez Santa María miragre mui bél
83Como Santa María sacou de cativo de térra de mouros a un hóme bõo que se ll' acomendara.
83:7E desto Santa María
84Como Santa María resuscitou a mollér do cavaleiro, que se matara porque lle disse o cavaleiro que amava mais outra ca ela; e dizía-lle por Santa María.
84:1O que en Santa María | crevér ben de coraçôn
84:54a Virgen Santa María, | cantando en mui bon son.
85Como Santa María livrou de mórte un judéu que tiínnan preso ũus ladrões, e ela soltó-o da prijôn e feze-o tornar crischão.
85:3demóstra Santa María
85:6demostrou Santa María, a que nunca érra,
85:18adormeceu, e en sonnos viu Santa María
85:49Santa María lle disse, pois est' houve visto:
85:53Pois que Santa María lle diss' este fazfeiro,
85:60por que a Santa María déron ofreções.
86Como Santa María livrou a mollér prenne que non morresse no mar e fez-lle haver fillo dentro nas ondas.
86:12que Santa María fez por San Miguél,
86:30começou Santa María de chamar.
86:39Pois Santa María, a Sennor de prez,
87Como Santa María mandou que fezéssen bispo ao crérigo que dizía sempre sas hóras.
87:2sempre Santa María.
87:12sempre Santa María.
87:18sempre Santa María
87:24sempre Santa María.
87:30sempre Santa María.
87:36sempre Santa María.
87:42sempre Santa María.
88Como Santa María fez a un físico que se metera monje que comesse das vidas que os outros monjes comían, que a el soían mui mal saber.
89Esta é como ũa judéa estava de parto en coita de mórte, e chamou Santa María e lógo a aquela hóra foi libre.
89:15porque de Santa María
89:46Pois María oíron
89:71Santa María; e féra-
90Esta é de loor de Santa María.
91Como Santa María deceu do céo en ũa eigreja ante todos e guareceu quantos enfermos i jazían que ardían do fógo de San Marçal.
91:37Santa María, e a térra tremeu
92Como Santa María alumeou un crérigo que éra cégo.
92:1Santa María poder há
93Como Santa María guareceu un fillo dun burgês que éra gafo.
93:6mostrou Santa María, que foi gafo tres
93:35a el Santa María e o foi guarir,
94Esta é como Santa María serviu en logar da monja que se foi do mõesteiro.
94:4a Virgen María.
95Como Santa María livrou un séu ermitán de prijôn dũus mouros que o levavan a alên mar, e nunca se podéron ir atá que o leixaron.
95:11servind' a Santa María, a Sennor comprida
95:71e a Santa María loores porên dadas;
96Como Santa María guardou a alma dun hóme bõo que se non perdesse, ca o havían escabeçado ladrões, e fez que se juntassen o córpo e a tésta e se maenfestasse.
96:3Aquesto digu' éu por Santa María,
97Como Santa María quis guardar de mórte un privado dun rei que o havían mezcrado.
97:46me, Santa María, con téu poder!
98Como ũa mollér quis entrar en Santa María de Valverde e non pude abrir as pórtas atẽen que se mãefestou.
98:1Non dev' a Santa María | mercee pedir
98:5de como Santa María | desdennou assí
98:9pero a Santa María | foi pedir entôn
98:19dizendo: “Santa María, | tu, Madre de Déus,
99Como Santa María destrüiu un gran póboo de mouros que entraran ũa vila de crischãos e querían desfazer as sas omágẽes.
100:1Santa María,
101Como Santa María guareceu o que éra sordo e mudo.
102Como Santa María livrou un crérigo que os ladrões deitaran en un poço.
102:10mui dad' a Santa María
102:38“Santa María” dizendo
103Como Santa María feze estar o monge trezentos anos ao canto da passarinna, porque lle pedía que lle mostrasse qual éra o ben que havían os que éran en Paraíso.
103:4que fezo Santa María | por un monge, que rogar
103:25que nunca vira, e disse: | “Ai, Santa María, val!
104Como Santa María fez aa mollér que quería fazer amadoiras a séu amigo con el córpo de Jesú-Cristo e que o tragía na touca, que lle corresse sángui da cabeça atá que o tirou ende.
104:6que fezo Santa María; | oíde-mio a lezer:
104:45todos a Santa María, | Madre de Nóstro Sennor,
105Como Santa María guareceu a mollér que chagara séu marido porque a non podía haver a sa guisa.
105:23Entôn se foi lóg' a Virgen María;
105:32ca Santa María mio fez jurar,
105:79Santa María, pois en ti fïava?
105:97Diz Santa María: “Dá-m' essa mão.”
105:111Santa María, e lógo soubéron
106Esta é como Santa María sacou dous escudeiros de prijôn.
107Como Santa María guardou de mórte ũa judéa que espenaron en Segóvia; e porque se acomendou a ela non morreu nen se firiu.
107:16Mas tu, Reínna María,
108Como Santa María fez que nacesse o fillo do judéu o rostro atrás, como llo Merlín rogara.
108:3contra Santa María.
109Como Santa María livrou un hóme de cinco dïáboos que o querían levar e matar.
109:40a Santa María, que sabor
110Esta é de loor de Santa María.
110:1Tant' é Santa María de ben mui comprida,
110:7Ca tantos son os bẽes de Santa María,
111Esta é como un crérigo de missa que servía a Santa María morreu no río que ven por París; e a tercer día ressocitó-o Santa María e sacó-o do río.
112Como Santa María guardou ũa nave que ía carregada de triígo que non perecesse, e sacó-a en salvo ao pórto.
112:3Esta é Santa María,
113Como Santa María de Monsserraz guardou o mõesteiro que non feriss' a pena en ele que caeu da róca.
114Esta é dun mancebo a que séus ẽemigos chagaron mui mal de mórte, e sa madre prometera-o a Santa María de Salas, e foi lógo guarido.
114:3Dest' un gran miragre fez Santa María
114:9a Santa María e por el rogava
114:24Santa María de Salas precïosa,
115Esta é como Santa María tolleu ao démo o mininno que lle déra sa madre con sanna de séu marido, porque concebera del día de Pascoa.
115:5de nós Santa María.
116Esta é como Santa María fez acender dúas candeas na sa eigreja en Salamanca, porque o mercador que as i poséra llas encomendara.
116:12amou Santa María
117Como ũa mollér prometera que non lavrasse no sábado e per séu pecado lavrou, e foi lógo tolleita das mãos; e porên mandou-se levar a Santa María de Chartes, e foi guarida.
117:3Dest' un fremoso miragre fez Santa María
117:6per que a Santa María houvésse sannuda.
118Como Santa María resucitou en Saragoça un mininno que levaron mórto ant' o séu altar.
119Como Santa María tolleu un joíz aos dïáboos que o levavan e tornó-o a sa casa e disse-lle que se mẽefestasse, ca outro día havía de morrer.
119:40sempre en Santa María esperanç' houvéra;
120Esta é de loor de Santa María.
121Esta é dun miragre do cavaleiro que fazía a guerlanda das rósas a Santa María.
121:9ũa vez “Ave María”, | e assí fosse cercar
122Como Santa María resucitou ũa infante, filla dun rei, e pois foi monja e mui santa mollér.
122:2Santa María cada que lle praz.
122:16que a Santa María prometeu,
123Como Santa María guardou un frade mẽor dos dïáboos na hóra que quis morrer, e torcía-se todo con medo deles.
123:1De Santa María sinal qual xe quér
123:12Santa María na hóra que morreu,
123:36de Santa María, a que nunca fal
124Como Santa María guardou un hóme que apedraron que non morresse atá que se mẽefestasse, porque jajũava as vigías das sas féstas.
124:6demostrou Santa María | ena térra que está
124:9e mostrou Santa María, | Madre de Nóstro Sennor,
124:30servir a Santa María, | a que nunca falirá
124:37Esto fez Santa María, | a Sennor que nos mantên,
125Como Santa María fez partir o crérigo e a donzéla que fazían voda, porque o clérigo trouxéra este preito pelo démo, e fez que entrassen ambos en orden.
125:2da Virgen Santa María
125:6que fezo Santa María | por un crérigo alvernaz
125:15ll' apareceu e lli disse: | “Di ‘Ave María’ e ten
126Esta é como Santa María guareceu un hóme en Élche dũa saeta que lle entrara pelos óssos da faz.
126:4Santa María, a Sennor de prez,
126:22de Santa María, e repentir
126:25e Santa María muito chamou,
127Esta é como Santa María non quis que entrasse na sa eigreja do Poe un mancebo que déra a sa madre un couce; e el, pois viu que non podía entrar, cortou o pée, e depois sãou-o Santa María.
127:4a Virgen Santa María | na eigreja do Poi fez (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
127:22a Virgen Santa María, | e houv' entôn a ficar
127:35dizendo: “Santa María, | Sennor, pois que vin a ti,
128Esta é do Córpo de Nóstro Sennor, que un vilão metera en ũa sa colmẽa por haver muito mél e muita cera; e ao catar do mél mostrou-se que éra Santa María con séu fill' en braço.
128:1Tan muit' é con Jesú-Cristo | Santa María juntada,
128:4que mostrou Santa María | con séu Fillo grorïoso
128:24e viu i Santa María, | mui fremosa e mui crara,
129Como Santa María guareceu un hóme dũa saetada que lle déran pelo ollo.
129:28a Santa María loores déron
130Esta é de loor de Santa María.
131Esta é como Santa María guardou o emperador de Costantinóbre que non morresse so ũa pena que caeu sobr' ele, e morreron todo-los outros que con ele éran.
131:53a Santa María, que lle descobriu
132Esta é como Santa María fez ao crérigo que lle prometera castidade e se casara que leixasse sa mollér e a fosse servir.
132:1Quen leixar Santa María
133Esta é de como Santa María ressucitou ũa mininna que levaron mórta ant' o séu altar.
134Esta é como Santa María guareceu na sa eigreja en París un hóme que se tallara a pérna por gran door que havía do fógo de San Marçal, e outros muitos que éran con ele.
134:4a Virgen María
134:38e a Santa María loores dade.”
135Como Santa María livrou de desonrra dous que se havían jurados por ela quando éran meninnos que casassen ambos en uno, e fez-lo ela comprir.
135:118pois Santa María quis.
136Esta é como en térra de Pulla, en ũa vila que há nome Fója, jogava ũa mollér os dados con outras compannas ant' ũa eigreja; e porque perdeu, lançou ũa pédra que déss' ao Meninno da omage de Santa María, e ela alçou o braço e recebeu o cólbe.
137Como Santa María fez seer casto a un cavaleiro que soía seer mui luxurïoso.
137:1Sempr' acha Santa María razôn verdadeira
137:7Ca pero muito fïava en Santa María
138Como San Joán Boca-d' Ouro, porque loava a Santa María, tiraron-ll' os ollos e foi esterrado e deitado do patrïarcado; e depois fez-lle Santa María haver ollos, e cobrou per ela sa dinidade.
138:1Quen a Santa María de coraçôn
138:9que Santa María fez, com' aprendí,
139Como Santa María fez que falasse o Fillo que tiínna nos braços ao da bõa mollér, que lle disse: “papa!”
139:5Santa María,
140De loor de Santa María.
140:1A Santa María dadas
141Como Santa María acorreu a un monge séu que a servía e que ficava os gẽollos cada que ementavan o séu nome na eigreja e beijava a térra.
141:12chorando e dizendo lóg': “Ave María”;
142Como Santa María quis guardar de mórte un hóme dun rei que entrara por ũa garça en un río.
143Como Santa María fez en Xerez chover por rógo dos pecadores que lle foron pedir por mercee que lles désse chovía.
143:2a Déus por Santa María,
143:6como Santa María quis oír
144Como Santa María guardou de mórte un hóme bõo en Prazença dun touro que vẽéra polo matar.
144:5Santa María, a Virgen sen par,
144:38a Santa María, e non faliu
145:9este muit' amava a Santa María
146Como Santa María guareceu a un donzél, fillo dũa bõa dona de Brïeiçôn, que ía en romaría a Santa María d' Albeça e topou con sus ẽemigos na carreira, e sacaron-lle os ollos e cortaron-lle as mãos.
146:2a Santa María o séu,
146:9que Santa María mostrar
146:30de Santa María servir
147Como ũa mollér póbre déu sa ovella a guardar a un ovelleiro, e quando ao trosquïar das ovellas vẽo a vélla demandar a súa e o ovelleiro disse que a comera o lobo, chamou Santa María de Rocamador, e a ovella braadou u lla tiínna o ovelleiro asconduda e disse: “ei-me acá, ei-m' acá.”
147:3Esto fez Santa María
147:30E assí Santa María | aquest' engano desfez.
148Como un cavaleiro guareceu de mãos de séus ẽemigos por ũa camisa que chaman de Santa María, que tragía vestida.
148:2guarda Santa María | os que lle son leaes.
149Como un préste aleimán dultava do Sagramento do Córpo de Déus e rogou a Santa María que lle mostrasse ende a verdade; e Santa María assí o fez porque éra de bõa vida.
149:14que amava mais d' outra | cousa Santa María,
149:17Dest' a Santa María, | cada que el cantava
150Esta é de loor de Santa María.
150:4esta é sa Madre Santa María.
151Esta é dun crérigo que honrrava as eigrejas de Santa María e guardava os sábados, pero que éra luxurïoso.
151:12e por se deitar con ela | catou per ũa fẽéstra, | e viu de Santa María
151:16El respôs: “Porque da Virgen | bẽeita, Santa María, | a sa eigreja catara;
151:24préto dalí. E por ele | demostrou Santa María | outra maravilla féra;
151:31Ca enquant' el os gẽollos | ficav' e “Ave María” | dizía mui simpremente
152Como ũu bon cavaleiro d' armas, pero que éra luxurïoso, dezía sempr' “Ave María”, e Santa María o fez ên partir per sa demostrança.
152:8nen outras hóras nen missa; | pero en Santa María
152:21éu sõo Santa María, | e venno-te téu estado
153Como ũa mollér de Gasconna, que desdennava a romaría de Santa María de Rocamador, disse que, se a alá non levass' ũa séla en que siía, que nunca iría alá.
153:2a Santa María,
154Como un tafur tirou con ũa baesta ũa saeta contra o céo con sanna porque perdera, e cuidava que firiría a Déus ou a Santa María.
154:4a Virgen Santa María | contra un tafur astroso
154:8os dados ant' ũ' eigreja | da Virgen Santa María;
154:32fïand' en Santa María, | dos pecadores conórte.
155:2acórre Santa María | a quena sabe rogar.
155:6mas Santa María póde | tod' aquest' enderençar. (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
155:35mas que por Santa María | podía haver perdôn,
155:51de que foi Santa María, | a Sennor espirital,
156Este miragre fez Santa María en Cunnegro por un crérigo que cantava mui ben as sas prosas a sa loor, e prendêrono heréges e tallaron-ll' a lingua.
156:8porque de Santa María | sempr' ía loor dizer.
157:22rogar a Santa María, | u acha todo crischão
158Esta é como Santa María sacou de prijôn un cavaleiro e mandou-lle que se fosse pera Rocamador.
158:2santa e Virgen María, | tant' é con Déus poderosa.
158:8e ele con mui gran coita | sempre de noit' e de día | Santa María chamava
158:12aqué ven Santa María, | a Madre de Jesú-Cristo, | que as prijões quebranta,
158:25e como Santa María | en tirá-lo aguçosa
159Como Santa María fez descubrir ũa pósta de carne que furtaran a ũus roméus na vila de Rocamador.
159:1Non sofre Santa María | de seeren perdidosos
159:4que mostrou Santa María, | per com' éu oí contar,
159:20chamando Santa María | que lla quisésse mostrar;
159:30loando Santa María, | que faz miragres fremosos.
160Esta é de loor de Santa María.
160:3Santa María.
161Como un hóme de Moriella, que ameúde ía a Santa María de Salas e tragía sa Magestade, viu vĩir nuveado e pos a Magestade na sa vinna; e non firiu i a pédra, e toda-las outras foron apedreados en derredor.
161:1Poder há Santa María, | a Sennor de pïadade,
161:14e diss' “Ai, Santa María, | a mia vinna me guardade.
161:22que fez a Santa María, | non tangeu par caridade.
162Como Santa María fez a sa omagen que mudaran dun altar a outro que se tornass' a séu logar onde a tolleran.
163Como un hóme d' Ósca, que jogava os dados, descreeu en Santa María e perdeu lógo a fala; e foi a Santa María de Salas en romaría e cobró-a.
163:1Póde por Santa María | o mao perdê-la fala,
163:3E desto fez un miragre | a Virgen Santa María
163:16e diss': “Ai, Santa María, | que me perdões te rógo,
163:21a Virgen Santa María; | e aquel foi bon crischão
164Como a omage de Santa María de Salas déu ũu braado, e tremeu a térra, por un prïor da eigreja que fez tirar a força do sagrado Don Fernando, abade de Montaragôn.
165Como Santa María de Tortosa d' Ultramar defendeu a vila do soldán.
165:4que mostrou Santa María, | Madre de Déus Manüél,
165:22dizend': “Ai, Santa María, | pois ta mercee non fal
165:52que Santa María virgen | foi sempr'; e pois esto sei,
166Esta é como Santa María guareceu un hóme que éra tolleito do córpo e dos nembros, na sa eigreja en Salas.
166:15Daquest' a Santa María | déron graças e loores,
167Esta é como ũa moura levou séu fillo mórto a Santa María de Salas, e ressucitou-llo.
167:3Desta razôn fez miragre | Santa María, fremoso,
167:8e viu como as crischãas | ían a Santa María
167:18Santa María, e tenno | que de mia coita se sença.”
167:24mas, que fez Santa María, | a pïadosa Reínna?
167:30Santa María e sempre | a houv' en gran reverença.
168Esta é dun miragre que fez Santa María de Salas por ũa mollér de Lérida que lle morreron séus fillos, e o postremeiro ressucitou-llo Santa María, que havía tres días que éra mórto.
169Esta é dun miragre que fezo Santa María por ũa sa eigreja que é ena Arreixaca de Murça, de como foron mouros acordados de a destroír e nunca o acabaron.
170:4Santa María, que sempr' é mellor;
171:1Santa María grandes faz
171:17quis Santa María guisar,
172Como Santa María de Salas livrou un mercador do perígoo do mar.
172:3De tal razôn un miragre | a Virgen Santa María
172:16e lóg' a Santa María | de Salas s' acomendaron;
173Como Santa María de Salas guareceu ũu hóme que havía a door que chaman da pédra.
173:1Tantas en Santa María | son mercees e bondades,
173:5que mostrou, Santa María | por un séu sérv' acorrer;
173:12porend' en Santa María | sa voontad' e séu sen
174Como un cavaleiro servía Santa María, e avẽo-lle que jugou os dados, e porque perdeu dẽostou Santa María; e arrepentiu-se depois, e do pesar que ende houve tallou a lingua; e sãô-lla Santa María, e falou depois mui ben.
174:4Santa María e sempre | a ela s' acomendava;
174:8mais de mal diss' essa hóra | da Virgen Santa María.
174:17rogando Santa María | na mente que séu pecado
174:28E entôn Santa María | pos-lle na boca a mão
175Como Santa María livrou de mórte ũu mancebo que enforcaron a mui gran tórto, e queimaron un herége que llo fezéra fazer.
175:4que mostrou Santa María | por un roméu d' Alemanna
175:7El sobre toda las cousas | amava Santa María,
175:61a Virgen Santa María, | mas guisou-mi que vivesse;
176Esta é do cativo de Maiorgas que sacou Santa María quand' éra de mouros.
176:9que se o Santa María | de Salas tirasse d' i,
176:14Santa María, que lógo | dormiu entr' outros atados.
177Esta é do que tiraron os ollos, que sãou Santa María de Salas e viu ben.
177:25a Virgen Santa María | que o sãasse e non
178Esta é dun meninno de Alcaraz a que séu padre déra ũa muleta, e morreu-lle; e encomendou-a a Santa María de Salas, e levantou-se sãa.
179Como ũa mollér que éra contreita de todo o córpo se fez levar a Santa María de Salas e foi lógo guarida.
180Esta é de loor de Santa María.
180:5Desta guisa deve Santa María
181Esta é como Aboíuçaf foi desbaratado en Marrócos pela sina de Santa María.
181:17da Virgen Santa María, | e que per ren non dultasse
181:31E assí Santa María | ajudou a séus amigos,
182Como Santa María livrou ũu ladrôn da mão dos dïáboos que o levavan.
182:7que fez Santa María
183Esta é dun miragre que mostrou Santa María en Faarôn quando éra de mouros.
183:1Pesar há Santa María | de quen por desonrra faz
183:4a Virgen Santa María | en tempo d' Abên Mafôn,
184Esta é como Santa María livrou de mórte ũu meninno que jazía no ventre da madre, a que déran ũa cuitelada pelo costado.
184:12mostrou i Santa María, | que sôbrelos séus recude.
184:27Mais quiso Santa María, | a que o encomendara
185Como Santa María amparou o castélo que chaman Chincoia dos mouros que o querían fillar.
185:1Poder há Santa María | grande d' os séus acorrer,
185:5que fezo Santa María; | e aos que o oí
185:69se contra María fosse, | que os séus defender sól.”
186Esta é como Santa María guardou ũa mollér do fógo, a que querían queimar.
186:4que Santa María fez por acorrer
186:9e en Santa María todo séu sen
186:43Santa María Virgen, se te prouguér,
187Esta cantiga é do mõesteiro de Jerusalen, como lles déu Santa María muito trigo en un ano caro e depois muito ouro.
187:1Gran fé devía hóm' haver en Santa María.
187:10Santa María en aquela sazôn
187:24que lles déu Santa María sen prender i afán,
188Esta é dũa donzéla que amava a Santa María de todo séu coraçôn; e quando morreu, feze-a séu padre abrir porque põía a mão no coraçôn, e acharon-lle fegurada a omage de Santa María.
188:11Esta donzéla tan muito | Santa María amou,
188:17se lle de Santa María | falavan, en com' oí,
188:27E dest' a Santa María | déron porên gran loor
189Esta é como un hóme que ía a Santa María de Salas achou un dragôn na carreira e mató-o, e el ficou gafo de poçôn, e pois sãou-o Santa María.
189:1Ben póde Santa María | guarir de toda poçôn,
189:4a Salas sóo senlleiro, | ca muit' ele confïava | na Virgen Santa María;
189:18ir lóg' a Santa María | romeiro con séu bordôn.
191Como a alcaidessa caeu de cima da pena de Róenas d' Alvarrazín, e chamou Santa María e non se feriu.
191:1O que de Santa María | sa mercee ben gaanna,
192Como Santa María livrou ũu mouro a que quería fillar o démo, e feze-o tornar crischão.
192:19que Santa María
193Como Santa María guardou de mórte ũu mercadeiro que deitaron no mar.
193:2há poder Santa María, | Madre do que tod' enssérra.
193:4que fezo Santa María, | Madre do Rei josticeiro,
193:44déron a Santa María, | que é Sennor das sennores;
193:50a Virgen Santa María | sen faliment' e sen érra.
194Como Santa María livrou ũu jograr dũus que o querían matar e lle querían fillar o que tragía.
194:25mas non quis Santa María | que tal feito s' encimasse,
195Como Santa María fez que honrrassen o cavaleiro que morreu no torneamento, porque guardou a sa fésta.
195:57Diss' ela: “María
196Como Santa María converteu un gentil que lle quería gran mal e fezéra ũa forma pera deitar ũa imagen do ídolo que adorasse, e saiu-lle ũa imagen de Santa María con su Fillo en braços.
196:4que mostrou Santa María | por un gentil perfïoso
197Como Santa María de Terena ressocitou ũu meninno a que matara o démo.
197:36esto fez Santa María, | que aas coitas non fal.
197:42déron a Santa María, | Madre de Nóstro Sennor,
198Esta é como Santa María fez fazer paz e que se perdõassen ũus hómees que se querían matar ũus con outros ant' a sa eigreja en Terena.
198:2que non quér Santa María, | pois lle son acomendados.
198:4que mostrou Santa María, | e d' oír mui saboroso;
198:21non quiso Santa María, | que neũu tal achassen;
198:25Reínna Santa María; | ca ela nunca obrida
198:29grandes a Santa María; | e pois sa fésta fezéron,
199Como un peliteiro, que non guardava as féstas de Santa María, começou a lavrar no séu día de março, e travessou-se-lle a agulla na garganta que a non podía deitar; e foi a Santa María de Terena e foi lógo guarido.
199:2assí é Santa María | de graças e de perdões.
199:25mandou-se levar tan tóste | dereit' a Santa María
199:28e lóg' a Santa María | muito por ele rogaron;
200Esta é de loor de Santa María.
200:1Santa María loei
201Como Santa María livrou de mórte ũa donzéla que prometera de guardar sa virgĩidade.
201:1Muit' é mais a pïadade de Santa María
201:5que fez Santa María | de mui gran pïadade,
202Esta é como un clérigo en París fazía ũa prosa a Santa María e non podía achar ũa rima, e foi rogar a Santa María que o ajudasse i, e achó-a lógo. E a Magestade lle disse “muitas graças.”
202:1Muito há Santa María, | Madre de Déus, gran sabor
202:13da Virgen Santa María | e começou-ll' a rogar
202:27Pois houv' a pros' acabada, | Santa María loou
202:31Este miragre que Santa | María demostrar quis
203Como Santa María acrecentou a farinna a ũa bõa mollér porque a dava de grado por séu amor.
203:1Quen polo amor de Santa | María do séu fezér
203:4a Virgen Santa María | e no séu ben confïar;
203:10da Virgen Santa María, | lógo lles dava que quér
203:14disséron: “Santa María | vos dé ben, se ll' aprouguér.”
204Como Santa María guariu un frade por rógo de San Domingo.
204:1Aquel que a Virgen Santa | María quisér servir,
204:16a Virgen Santa María | que lle valvéss'. E entrou
204:28com' entrou Santa María, | e muito lle per prougu' ên,
204:31Pois que foi mui ben ongido, | Santa María saiu
205Como Santa María quis guardar ũa moura que tiínna séu fillo en braços u siía en ũa torre ontre dúas amẽas, e caeu a torre, e non morreu nen séu fillo, nen lles empeceu ren, e esto foi per oraçôn dos creschãos.
205:8que fezo Santa María; | e se i mentes parades,
205:42a Virgen Santa María | que ten séu Fill' abraçado.
205:51a Virgen Santa María, | a que por ela rogavan
206Como o Papa Leôn cortou sa mão, porque éra tentado d' amor dũa mollér que lla beijara, e pois sãó-o Santa María.
206:1Quen soubér Santa María | ben de coraçôn amar,
206:6porque en Santa María | éra todo séu cuidar.
206:28missa de Santa María, | e fillou-s' end' a doer,
206:31E pois viu Santa María | que havía tal sabor
207Esta é como un cavaleiro poderoso levava a mal outro por un fillo que lle matara, e soltó-o en ũa eigreja de Santa María, e disse-lle a Magestade “gracías” porên.
207:4que mostrou Santa María | con merce' e con amor
208:44loando Santa María | que muitos miragres faz
209Como el rei Don Afonso de Castéla adoeceu en Bitória e houv' ũa door tan grande que coidaron que morresse ende, e poséron-lle de suso o livro das Cantigas de Santa María, e foi guarido.
209:17e braadava: “Santa María, val,
210De loor de Santa María.
210:3“María, Déus é tigo.” (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
210:4Muito foi nóss' amigo | u diss': “Ave María”
211Como Santa María fez aas abellas que comprissen de cera un ciro pasqual que se queimara da ũa parte.
211:2por nós, e fremosos, Santa María.
212Como ũa bõa dona de Toledo emprestou un sartal a ũa mollér póbre por amor de Santa María, e furtaron-llo, e fez-llo ela cobrar.
212:4que polo amor de Santa | María dava que quér
212:17e diss': “Ai, dona, por Santa | María fazede ben
212:20mais poi-la ela por Santa | María esconjurou
212:32e foi-s' a Santa María | e en prézes se meteu
213Como Santa María livrou ũu hóme bõo en Terena de mão de séus ẽemigos que o querían matar a tórto, porque ll' apõían que matara a sa mollér.
213:1Quen sérve Santa María, | a Sennor mui verdadeira,
213:8que sobre tod' outra cousa | amava Santa María
214Como Santa María fez a un cavaleiro que gãasse ũa igreja que lle prometera.
214:2assí quér Santa María | gãar per sa santidade.
214:5e daquesta guisa quéren | gãar; mais Santa María
214:39Assí gannou a eigreja | Santa María por súa,
215Como Santa María guardou a sa Majestade que non recebesse dano de muitos tormentos que lle fazían os mouros.
215:4mostrou i Santa María, | a Sennor mui verdadeira
215:17e romperon a eigreja | da Virgen Santa María,
215:40mas non quis Santa María | per ren que se foss' a fondo.
216Como Santa María se mostrou en semellança da mollér do cavaleiro ao démo, e o démo fugiu ant' ela.
216:1O que en Santa María | de coraçôn confïar,
216:5en servir Santa María, | e eno séu ben fazer
216:24estar de Santa María | e disso: “Quér' éu alí
216:27E saiu Santa María | de tra-lo altar entôn,
216:31Entôn foi Santa María | con el ao logar u
216:34en trager Santa María | e a ta mollér leixar.”
216:35Diss' entôn Santa María: | “Vai, démo chẽo de mal,
217Esta é de como un conde de França que vẽo a Santa María de Vila-Sirga non pude entrar na eigreja a mẽos de se confessar.
217:5Reínna Santa María, | que tant' avorreç' o mal;
218Esta é como Santa María guareceu en Vila-Sirga un hóme bõo d' Alemanna que éra contreito.
219Esta é como Santa María fez tornar negra ũa figura do démo que éra entallada en mármor blanco, porque siía cabo da sa imagen que éra entallada en aquel mármor meesmo.
219:13omagen da Virgen Santa | María que nos ampar,
220Esta é de loor de Santa María.
221Como Santa María guareceu en Onna al rei Don Fernando, quand' éra meninno, dũa grand' enfermidade que havía.
221:1Ben per está aos reïs | d' amaren Santa María, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
221:43A Virgen Santa María | lógo con sa pïadade
222:25na Virgen Santa María, | e lógo sen demorança
222:39Nós outrossí ar loemos | a Virgen Santa María
223Esta é como Santa María sãou ũu hóme bõo que coidava morrer de ravia.
224Como Santa María de Terena, que é no reino de Portugal, ressucitou ũa meninna mórta.
224:18muito en Santa María; | mais havía gran tristura (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
224:37ũa légua do logar | u éra Santa María
224:46graças a Santa María, | que é Sennor d' apostura.
225Como ũu clérigo ena missa consomiu ũa aranna que lle caeu no cález, e andava-lle ontr' o coiro e a carne viva, e fez Santa María que lle saísse pela unna.
225:24door nen mal, por vertude | da Virgen Santa María;
226:5que Santa María fez, e creed' a mi (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
226:11E Santa María, u todo ben jaz,
226:21mais Santa María alá o guardou
226:40foi Santa María; mais pois foi fazer
227Como Santa María sacou un escudeiro de cativo de guisa que o non viron os que guardavan o cárcer en que jazía.
227:3Esta é Santa María, | Madre do Rei de vertude,
227:12mui de coraçôn rogava | a Virgen Santa María
227:46loaron Santa María, | chorando con devoçôn.
228:3E desto fez en Terena | a Virgen Santa María
228:38foron a Santa María, | comprida de santidade.
229Como Santa María guardou a sa eigreja en Vila-Sirga dos mouros que a querían derribar, e fez que fossen ende todos cégos e contreitos.
230Esta é de loor de Santa María.
231Como Santa María fez que tres mininnos alçassen os mármores que non podían alçar toda a gente que se i ajuntava.
231:2de ben há Santa María.
232:27E rogou Santa María, | chorando dos ollos séus,
232:36loando Santa María | que taes miragres faz;
233Como Santa María defendeu un cavaleiro que se colleu a ũa eigreja súa dũus cavaleiros que o querían matar.
233:3Desto direi un miragre | que mostrou Santa María
233:17E alí Santa María | o amparou, que non érra,
233:41e todos comũalmente | a Santa María déron
234Esta é como Santa María de Vila-Sirga fez oír e falar un moço que éra sordo e mudo, porque teve vigía ũa noit' ant' o séu altar.
234:20da Virgen Santa María, | de que Déus quiso nacer;
234:26a Virgen Santa María, | e foron-ll' alg' oferir.
235Esta é como Santa María déu saúde al rei Don Afonso quando foi en Valadolide enfermo que foi juïgado por mórto.
235:7Aqueste Santa María | mui de coraçôn de pran
235:38a Virgen Santa María, | como Sennor mui leal.
236Como ũa mollér perigoou no mar, e tragía un fillo pequeno nos braços; e feze-a Santa María per cima das aguas andar de pé, assí como iría per un mui bon chão.
236:3E dest' un mui gran miragre | Santa María mostrou
236:20a Virgen Santa María | e foi-a lógo prender
236:28loaron Santa María, | Reínna esperital,
237Como Santa María fez en Portugal na vila de Santarên a ũa mollér pecador que non morresse ta que fosse ben confessada, porque havía gran fïança en ela e jujũava os sábados e as sas féstas a pan e agua.
238Como Déus se vingou dun jograr tafur que jogava os dados e porque perdera descreeu en Déus e en Santa María.
238:18en viltar Santa María, | de que Déus carne fillou.
238:44foi assí Santa María | e séu Fillo desdennar.”
239Esta é dun miragre que Santa María fez en Murça por un hóme que déu séu haver a guardar a outro, e negou-llo e jurou-lle por el ant' a Magestade.
239:5que Santa María mostrar
240Esta é de loor de Santa María.
240:2Santa María, ca dereit' i han (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
241Esta é como un meninno que éra esposado con ũa meninna caeu de cima dũa muit' alta pena en fondo, e quebrou per todo o córpo e morreu. E sa madre começó-o de pedir a Santa María, e déu-llo viv' e são, e ontr' o moço e sa esposa meteron-s' en orden.
241:2como Santa María
241:70e a Santa María | fezéron i serviço
241:74déu a Santa María | graças toda a gente;
242Esta é como Santa María de Castroxeriz guariu de mórte un pedreiro que houvéra de caer de cima da óbra, e esteve pendorado e teve-se nas pontas dos dedos da mão.
242:2póde-o Santa María | mui de ligeiro fazer.
242:19a Virgen Santa María. | Enas unllas atán ben
242:28a Virgen Santa María, | e aquel pedreir' entôn
243Como ũus falcõeiros que andavan a caça estavan en coita de mórte en un regueiro, e chamaron Santa María de Vila-Sirga, e ela por sa mercee acorréu-lles.
243:2busca a Virgen María
243:26déron a Santa-María, | que é Sennor das sennores,
244Como Santa María guareceu un hóme que inchou que cuidou morrer, porque escarnecía dos que ían a sa igreja.
244:4que fezo Santa María, | aquela de que naceu
244:8que chaman Santa María, | en que ela mostrad' há
245Como Santa María tirou un hóme de prijôn e o fez passar un río que éra mui fondo, e non se mollou.
246Esta é dũa bõa mollér que ía cada sábado a ũa eigreja que chaman Santa María dos Martires, e obridô-xe-lle, e depois foi alá de noite, e abriron-xe-lle as pórtas da eigreja.
247Como ũa meninna naceu céga, e a cabo de déz anos levárona a Santa María de Salas, e déu-lle lógo séu lume Santa María.
247:3Daquest' un miragre fezo | en Salas Santa María
247:6guariu-a Santa María, | como vos será contado.
247:28que toda comunalmente | Santa María loava
248Como dous marinneiros se querían matar en Laredo ant' o altar de Santa María, e pola sa gran mercee guardó-os que se non matassen nen se ferissen.
248:24muit' e a Santa María | lógo mercee pediu,
248:26rogando Santa María | lógo, que non houv' i al.
249Como un maestre que lavrava na eigreja que chaman Santa María d' Almaçán, en Castroxeriz, caeu de cima en fondo, e guardó-o Santa María que se non feriu.
249:1Aquel que de voontade | Santa María servir,
249:5a Virgen Santa María, | per com' éu aprix e sei;
249:20a Virgen Santa María, | que o mui tóste livrou:
250Esta é de loor de Santa María.
251Como Santa María levou consigo a meninna de Proença que pedía o fillo aa sa Majestade.
251:85e a Santa María | que miragre tan bél
252Como Santa María guardou ũus hómẽes que non morressen dejuso dun gran monte de arẽa que lles caeu dessuso.
252:4direi que Santa María | fez fremoso, sen mentir;
253Como un roméu de França que ía a Santïago foi per Santa María de Vila-Sirga, e non pod' ên sacar un bordôn de férro grande que tragía en pẽedença.
253:1De grad' há Santa María | mercee e pïadade
253:33a Santa Virgen María, | Madre do Rei poderoso;
253:40e diss': “Ai, Santa María, | por esto perdôn te rógo.”
253:65enquanto viveu, de grado | a Virgen Santa María.
254Como dous monges que saíron da orden foron livres dos dïabos polo nome de Santa María que ementaron.
254:4que mostrou Santa María, | ond' haja ela bon grado;
254:21Disséron entôn os monges: | “Santa María nos valla
255Como Santa María guareceu a mollér que fezéra matar séu genrro polo mal prez que ll' apõían con el, que non ardeu no fógo en que a meteron.
255:4é Santa María.
255:7Santa María, a que sempr' óra
255:111Santa María, que as coitadas
256Como Santa María guareceu a reínna Dona Beatriz de grand' enfermidade, porque aorou a sa omage con grand' esperança.
256:6que fezo Santa María, | que muitos fez e fará.
257Como Santa María guardou sas relicas que se non danassen entr' outras muitas que se danaron.
257:1Ben guarda Santa María pola sa vertude
257:7As relicas éran muitas de Santa María
257:17mais as de Santa María éran ben guardadas,
258Como Santa María acrecentou a ũa bõa dona a massa que tiínna pera pan fazer.
258:4que mostrou Santa María | en Proença, com' achei
258:9a Virgen Santa María | e, segund' éu aprendí,
259Como Santa María fez avĩir na sa eigreja d' Arraz dous jograres que se querían mal, e déu-lles ũa candea que non pode outre trager senôn eles.
259:1Santa María punna d' avĩir
260Esta é de loor de Santa María.
261:10Santa María e fez connocer.
262Como Santa María guareceu no Poi ũa mollér que éra sorda e muda.
262:33a Virgen Santa María | e com' a todos oiu
262:41a Virgen Santa María, | senôn porque a muitos val; (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
263Como Santa María apareceu a un hóme que éra tolleito de todo-los nembros e disse-lle que se fezésse levar a sa igreja e sería lógo são.
263:18a Virgen Santa María | e disse: “Se tu sãar
263:32Diss' ela: “Santa María, | de que Déus carne prendeu.”
263:39loaron Santa María, | porque nunca quér falir
264Como Santa María fez perecer as naves dos mouros que tiínnan cercada Costantinópla, tanto que os crischãos poséron a sa imagen na riba do mar.
264:2dereit' é que defenda | a si Santa María.
264:4que fez Santa María, | a que nunca demóra
265Como Santa María guareceu a Joán Damacẽo da mão que havía corta.
265:16e Santa María, a que pód' e val,
265:27e a Santa María, que ajudar
266Como Santa María de Castroxerez guardou a gente que siía na igreja oíndo o sermôn, dũa trave que caeu de cima da igreja sobr' eles.
266:5a Virgen Santa María, | ond' aqueste cantar fiz;
266:8de todos Santa María, | e muitas gentes i van
267Como Santa María livrou un mercador do perígoo das ondas do mar en que cuidava morrer u caera dũa nave.
267:13Santa María e por ela fïava,
267:19Porque amava muito Santa María
267:74de Santa María foi el i chegado.
268Como Santa María guareceu en Vila-Sirga ũa dona filladalgo de França, que havía todo-los nembros do córpo tolleitos.
268:44tornou-se pera sa térra | e foi de Santa María
269Como un menino que éra sordo e mudo resuscitó-o Santa María per rógo de sa madre do menino e fez-lle cobrar o falar e o oír.
269:4a Virgen Santa María, | que faz muitos quando quér,
269:22lle proug' a Santa María | que assí fosse fĩir.
269:30falo con Santa María, | que me fezo resorgir
270Esta é de loor de Santa María.
271Esta é de como ũa nave estedéra tres meses en un río e non podía saír porque a combatían mouros, e Santa María sacou-a en salvo.
271:31E todos Santa María | roguemos de coraçôn
271:39serviç' a Santa María | muito será de bon sen,
272Como Santa María fez en San Joán de Leterán en Roma que se mudasse ũa sa omagen da ũa parede da igreja na outra.
272:1Maravillosos miragres | Santa María mostrar
272:48loaron Santa María, | a Madre do alto Rei;
273Esta é como Santa María déu fíos a ũu hóme bõo pera coser a savãa do séu altar.
273:4que fezo Santa María, | e d' oír mui saboroso;
273:40todos a Santa María; | e el coseü os panos (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
274Esta é do frade que fazía a garnacha d' orações a Santa María.
274:1Poi-lo pecador punnar | en servir Santa María,
274:17que Santa María éra | e lógo a connoceu.
274:23Diss' entôn Santa María: | “Esta garnacha per si
275Como Santa María de Terena guariu dous freires do hespital que ravïavan.
275:29ca vejo Santa María, e ben sei
275:48Santa María, que muitos outros fez
276Como Santa María do Prado, que é cabo Segóvia, guariu un monteiro del Rei dũa campãa que lle caeu de suso.
277Como Santa María guardou oito almograves en ũa fazenda que houvéron con mouros, porque non comeron carn' en sábado.
277:3E dest' un mui gran miragre | demostrou Santa María
278:23rogando Santa María, | a Sennor esperital,
278:27a Virgen Santa María; | e outro día fillou
278:38ca non quis Santa María | eno sãar detẽer.
278:40loaron Santa María, | a Sennor do bon talán,
279Como el rei pidiu mercee a Santa María que o guarecesse dũa grand' enfermidade que havía; e ela, como sennor poderosa, guarecê-o.
279:1Santa María, valed', ai Sennor,
280Esta é de loor de Santa María.
280:1Santa María bẽeita seja,
281Como un caveleiro vassalo do démo non quis negar Santa María, e ela o livrou do séu poder.
281:27Despós esto disso: “Santa | María renegarás.”
281:39A magestade de Santa | María viu u ficou
281:47Diss' el Rei: “Santa María | mui pagada de vós é,
281:61a Virgen Santa María; | e el disso: “Consintir
282Como Santa María acorreu a un moço de Segóbia que caeu dun sobrado mui alto, e non se feriu porque disse: “Santa María, val-me.”
282:2u dizen todos nas coitas: | “ai, Santa María, val!”
282:28déron a Santa María, | Madre de Nóstro Sennor;
283Como Santa María de Terena sãou un clérigo da boca que se lle torcera mui fèramente.
283:1Quen vai contra Santa María
284Esta é como Santa María livrou un monge do poder do démo que o tentava.
284:4que fez Santa María, | per com' escrit' achei
285Como Santa María fez aa monja que non quis por ela leixar de s' ir con un cavaleiro que se tornass' a súa ôrdin, e ao cavaleiro fez outrossí que fillasse religïôn.
285:2nona tóll' outra cousa | come Santa María.
286:1Tanto quér Santa María | os que ama defender,
286:8que mostrou Santa María, | que nunca faz se ben non,
286:13a Virgen Santa María, | a Sennor esperital.
286:23Mas diss' a Santa María: | “Ai, Sennor, destes judéus
287Como Santa María de Scala, que é a par de Jénüa, livrou ũa mollér de mórte que ía alá per mar en romaría.
287:1O que en Santa María | todo séu coraçôn ten,
287:4que mostrou Santa María | por ũa bõa mollér
287:11Esta en Santa María | fïava, per com' oí,
287:41da Virgen Santa María; | e ela o recebeu,
288Como un hóme bõo de relijôn foi veer a igreja u jazía o córpo de Sant' Agostín, e viu i de noite Santa María e grandes córos d' ángeos que cantavan ant' ela.
288:4que mostrou Santa María | a un bon religïoso
288:18loand' a Santa María, | séu ben e sa grãadece.
288:23E as vírgẽes cantavan | ben ante Santa María,
289Como Santa María de Tocha guariu un lavrador que andava segando en día de San Quirez, que se lle cerraron os punos ambos.
289:21a Virgen Santa María | e ant' o altar choraron
289:24rogando Santa María | que pela sa pïadade
290Esta é de loor de Santa María.
291Como Santa María tirou un escolar de prijôn en Touro porque lle fezéra ũa cantiga eno cárcer jazendo.
291:21a que se tornass'; e lógo | Santa María chamou,
291:45serviu ben Santa María | sempr'. E porên vos contei
292Como el Rei Don Fernando vẽo en visiôn ao Tesoureiro de Sevilla e a Maestre Jorge que tirassen o anél do séu dedo e o metessen no dedo da omagen de Santa María.
292:4a Virgen Santa María | un mui gran miragre fez
292:10amava Santa María, | a Sennor que pód' e val.
292:61ta María u a minna | está, ca non é de pran
293Como un jograr quis remedar como siía a omagen de Santa María, e torceu-se-lle a boca e o braço.
293:32a Virgen Santa María | quis dele mercee haver, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
294Como ũa mollér que jogava os dados en Pulla lançou ũa pédra aa omagen de Santa María, porque perdera, e parou un ángeo de pédra que i estava a mão e recebeu o cólbe.
294:4que fezo Santa María | en Pulla; e ben sabiades
294:15Ũa omagen fremosa | da Virgen Santa María,
295Como Santa María apareceu en visiôn a un rei que a servía en todas aquelas cousas que el sabía e podía, e semellava-lle que se homildava contra el en gualardôn do serviço que lle fezéra.
295:1Que por al non devess' hóm' a | Santa María servir,
295:4que mostrou Santa María, | per com' éu pud' aprender,
296Como Santa María apareceu a un monje na cibdade de Conturbél e mostrou-lle como a servisse.
297Como Santa María mostrou vertude na sa omagen, porque dizía un frade que non havía vertude no madeir' entallado.
297:20ũa omagen mui béla | da Virgen Santa María,
298Como Santa María de Seixôn guariu ũa mollér de demónio.
298:2móstra Santa María no pecador.
298:15E Santa María tev' assí por ben
298:51A Virgen María lóg' aquela vez
299Como Santa María vẽo en visiôn a un freire e mandou-lle que désse ũa sa omagen que tragía a un rei.
299:1De muitas maneiras Santa María
300Esta é de loor de Santa María.
300:3a Santa María
301Como Santa María de Vila-Sirga tirou un escudeiro de prijôn, que o tiínnan en Carrôn pera matar.
301:1Macar faz Santa María | miragres dũa natura,
301:9pero sempre jajũava | días de Santa María,
301:13dizend': “Ai, Santa María, | tu que és lum' e conórte
302Como Santa María de Monsarrat descobriu un furto que se fez na sa igreja.
302:5que fezo Santa María | de Monssarrat, e contaron
302:14ca non quis Santa María, | que é con Déus nas altezas,
303Como ũa omagen de Santa María falou nas Ólgas de Burgos a ũa moça que houve medo.
303:5que mostrou Santa María | por toller med' e fazfeiro
304Esta é como Santa María de Ribéla non quér que arça outr' óio ant' o séu altar senôn d' olivas que seja ben claro e muit' esmerado.
304:3E desto mostrou miragre | a Virgen Santa María
305Como Santa María fez ũa carta de pẽedença que tragía ũa mollér pesar mais en ũa balança que quant' haver poséron na outra
305:13serviç' a Santa María | per que sa mercee houvésse,
305:55Quand' o cambiador viu esto, | pediu por Santa María
306Como Santa María fez converter un herége en Roma que dizía que Santa María non podía seer virgen e haver fillo.
306:27que Santa María virgen | foi, sól non dizedes ren,
307Como Santa María tolleu ũa gran tempestade de fógo en térra de Cecilla.
307:25atá que Santa María se mostrou
308Como Santa María guariu ena cibdade de Rara ũa mollér hidrópica.
308:8a Virgen Santa María | e mais d' al ren se guardar
308:35a Virgen Santa María, | que se sab' amercẽar
309Esta é como Santa María vẽo en visôn en Roma ao Papa e ao Emperador e disse-lles en qual logar fezéssen a eigreja.
309:4que mostrou Santa María | en Roma, nóbre cidade,
309:9servía muit' e amava | a Virgen Santa María,
309:13da Virgen Santa María, | e havía ben consigo
309:36e en jazendo dormindo | a Santa María vira,
310Esta é de loor de Santa María.
311Como Santa María de Monsarrat resuscitou un hóme que ía alá en romaría e morreu na carreira.
311:28quanto a Santa María | servist', e pois te non val
312Como o cavaleiro non pude comprir sa voontade con sa amiga na casa en que lavraran a omagen de Santa María.
312:13amava Santa María, | e por séu amor fezéra
313Esta é da nave que andava en perígoo do mar, e os que andavan en ela chamaron Santa María de Vila-Sirga, e quedou lógo a tormenta.
313:12a Virgen Santa María | de Vila-Sirga con séu
313:36a Virgen Santa María | de Vila-Sirga, e non
314Como Santa María guareceu ũu cavaleiro de Segóvia que havía perdudo o lume dos ollos.
314:1Quen soubér Santa María | loar, será de bon sen.
314:3que fezo Santa María, | segund' en verdad' achei;
314:8amava Santa María | mais que quantas cousas son;
314:48todo a Santa María | e outorgo-me por sou;
315Esta é como Santa María guareceu en Tocha, que é cabo Madride, un meninno que tiínna ũa espiga de triígo no ventre.
315:4que fez Santa María, | e d' oír saboroso,
315:18e a Santa María | o houv' acomendado
315:32que a Santa María, | que éste nóss' espello,
315:37“Virgen Santa María, | com' éu creo e entendo, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
316Como Santa María fillou vingança do crérigo que mandou queimar a ermida, e fez-lla fazer nóva.
316:2o que a Santa María | s' atrev' a fazer pesar.
316:6ca per ele saberedes | Santa María guardar
316:31dizend': “Ai, Santa María, | est' éu mio fui merecer,
317Como Santa María se vingou do escudeiro que déu couce na pórta da sa eigreja.
317:2quen quisér desonrrar Santa María.
317:7Santa María a ermida nom' há
317:52érgo “ai, Santa María.” E des ên
318Como Santa María se vingou do crérigo que furtou a prata da cruz.
319Esta é como Santa María guariu en Terena ũa manceba raviosa.
319:44a Santa María mercee, chorando
319:57de Santa María; ca da sa bondade,
320De loor de Santa María.
320:1Santa María léva
320:5cobrou Santa María
320:9cobrou Santa María
320:13cobrou Santa María
320:17cobrou Santa María
320:21cobrou Santa María
320:25cobrou Santa María
320:30Virgen Santa María.
321Esta é como Santa María guareceu en Córdova ũa moça dũa grand' enfermidade que havía.
321:5tan tóste Santa María; | porên, se ela m' ajude,
321:44eno nome de María | escritas e feguradas;
322Como Santa María guariu ũu hóme en Évora que houvéra de morrer dun ósso que se ll' atravessara na garganta.
322:25atá que chegou a fésta | da Virgen Santa María,
322:38déron a Santa María, | a Madre de Déus amada.
323Como Santa María ressucitou ũu meninno en Coira, ũa aldea que é préto de Sevilla.
324Como Santa María guareceu en Sevilla ũu mudo que havía dous anos que non falara.
324:5que mostrou Santa María, | aquela que foi parir
324:9da Virgen Santa María, | que éu per méus ollos vi
324:36mais o que primeiro disse | foi: “Santa María, val,
325Como Santa María de Tudía sacou ũa manceba de cativo.
325:14éra, se lle non valvésse | a Virgen Santa María.
325:52da Virgen Santa María, | que é bẽeita e seja,
326Como Santa María de Tudía prendeu os ladrões que lle furtaron as colmẽas.
326:1A Santa María muito ll' é gréu (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
326:29e lóg' a Santa María pedir
327Como Santa María guariu o crérigo que se lle tornaran as pérnas atrás porque fez ũus panos mẽores dun pano que furtou de sôbelo altar.
327:1Porque ben Santa María | sabe os séus dões dar,
328Esta é como Santa María fillou un logar pera si eno reino de Sevilla e fez que lle chamassen Santa María do Pórto.
328:1Sabor há Santa María, | de que Déus por nós foi nado,
328:36os mouros, porque lle chaman | Santa María del Pórto,
328:49ca a Virgen grorïosa, | Reínna Santa María,
329Como déus fez a un mouro que fillou a oférta do altar de Santa María que se non mudasse do logar.
330Esta é de loor de Santa María.
330:6A qual diss' “Ave María”
331Como Santa María de Rocamador ressocitou un meninno mórto. (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
332Esta é como en ũu mõesteiro eno reino de Leôn levantou-se fógo de noite, e mató-o a omage de Santa María con o véo que tiínna na cabeça.
332:2como há Santa María, | quando quér, de o matar.
332:10que o fez Santa María | por sa vertude mostrar.
332:50que dest' a Santa María | sabiamos loores dar.”
333Como Santa María de Terena guariu ũu hóme contreito que andava en carreta mais havía de quinze anos.
333:1Connosçudamente móstra | miragres Santa María
333:36à Virgen Santa María | e de coraçôn rogando
333:41da Virgen Santa María; | e el jazend' i mendigo,
333:53a Virgen Santa María | mui de coraçôn loaron,
334Como Santa María de Terena resorgiu ũu hóme que morrera de sandece e tornó-o são.
335Como Santa María converteu un gentil que adorava os ídolos, porque havía en si pïadade e fazía caridade aos póbres.
335:17Esto muit' a Jesú-Cristo | prougu' e a Santa María,
336Esta é como un cavaleiro que éra mui luxurïoso, per rógo que fezo a Santa María, houve cambïada a natura que nunca pois catou por tal preito.
336:44por poder da grorïosa | bẽeita Santa María
337Como Santa María guardou un fillo dun hóme bõo que non morresse quando caeu o cavalo sobr' el.
337:32a Virgen Santa María | e guariu acá mui ben
338Como Santa María guareceu na cidade de Évora ũu hóme que éra cégo.
338:2guarece Santa María, | ca atal é séu costume.
338:25que é de Santa María, | u gran vertude sobeja
339Esta é como Santa María guardou ũa nave que non perigoasse no mar.
340Esta é de loor de Santa María.
340:40son per ti, Santa María.
341Como Santa María do Poi salvou ũa dona d' érro que ll' aponna séu marido.
341:52havend' en Santa María, | que é verdade, creença,
342Como Santa María fez parecer a sa omage d' ontre ũas pédras mármores que asserravan en Costantinópla.
343Como Santa María de Rocamador guariu ũa manceba demonïada de demónio mudo e fez que falasse.
343:8E del aquesta vertude | houve pois Santa María,
343:33e diss': “Ai, Santa María, | róga téu Fillo que ponna
344Como Santa María de Tudía fez a ũa cavalgada de crischãos e outra de mouros que maséron ũa noite cabo da sa eigreja e non se viron, por non haveren ontr' eles desavẽença.
344:1Os que a Santa María | saben fazer reverença,
345Como Santa María mostrou en visôn a ũu Rei e a ũa Reínna como havía gran pesar porque entraron mouros a sa capéla de Xerez.
346Como Santa María guariu ũa mollér d' Estremoz do braço e da garganta que ll' inchara.
346:4que fezo Santa María, | a Madre do gran Déus véro
347Esta é como Santa María de Tudía resorgiu ũu meninno que éra mórto de quatro días.
347:19Santa María séu rógo | oiu daquela coitada.
347:23Assí a Santa María | fez aquela mollér tórto
348Como Santa María demostrou a ũu rei que trobava por ela gran tesouro d' ouro e de prata.
348:1Ben parte Santa María | sas graças e séus tesouros
348:4que mostrou Santa María, | a pïadosa sen sanna,
348:9mais atán muito fïava | na Virgen Santa María,
348:29e disso con mui gran coita: | “Santa María me valla,
349Como Santa María mostrou muitos miragres por ũa sa omagen que tragía ũu Rei en sa capéla.
350Esta é de loor de Santa María.
350:1Santa María, Sennor,
350:3E val-nos, Santa María,
351Esta é como Santa María acrecentou o vinno na cuba en Arconada, ũa aldea que é préto de Palença.
351:4que mostrou Santa María, | com' éu en verdad' achei,
352Esta é como Santa María del Viso guariu ũu açor dun cavaleiro.
352:4que fezo Santa María; | e se i mentes parardes,
352:36da Virgen Santa María | que é bẽeita e seja,
352:43Esto fez Santa María, | Madre do que formou suso
353:11Mas depois Santa María, | en que há bondad' e sen,
354Como Santa María guardou de mórte ũa bestiola que chaman donezinna.
354:22que el Rei con coita disse: | “Santa María, mercee!
354:29Entôn fez Santa María, | a que é dos céos pórta,
355Esta é como Santa María de Vila-Sirga livrou ũu hóme da forca, que non morreu, por un canto que déra a sa eigreja.
355:1O que a Santa María | serviço fezér de grado,
355:46altar de Santa María; | e pois que houve jantado,
355:51Ca, se mi a Virgen María | guardar, que é méu espello, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
355:68e diss': “Ai, Santa María | de Vila-Sirga, e quando
355:96María de Vila-Sirga; | ca sa mercee é tanta
356Como Santa María do Pórto fez vĩir ũa ponte de madeira pelo río de Guadalete pera a óbra da sa igreja que fazían, ca non havían i madeira con que lavrassen.
356:4que fezo Santa María, | Madre daquel que prendeu
356:29e pois a Santa María | ar foron loores dar
357Como Santa María do Pórto guareceu ũa mollér que vẽéra a sa casa en romaría e havía a boca tórta e os nembros; e começa assí:
358Como Santa María do Pórto mostrou per sa vertude un logar u jazían muitos cantos lavrados, que meteron ena sa igreja.
359Como Santa María do Pórto se doeu dũa mollér que vẽo aa sa igreja en romaría, a que cativaran un séu fillo; e sacó-o de cativo de térra de mouros e poso-llo en salvo.
359:37con el a Santa María | e déron loores tan
360Esta é de loor de Santa María.
361Como Santa María fez nas Ólgas de Burgos a ũa sa omagen que se volveu na cama u a deitaron.
361:13da Virgen Santa María, | ca aquel Rei todo séu
362Como Santa María fez cobrar séu lume a un ourívez en Chartes.
362:1Ben póde Santa María | séu lum' ao cégo dar,
362:5a Virgen Santa María, | que fez un cégo veer
362:24por elas Santa María, | como vos dix outra vez;
362:39chamando “Santa María, | Madre do bon Rei Jesú,
363Como Santa María livrou de prijôn un cavaleiro por ũa cantiga que lle fez, que tiínna preso el Con Simôn.
363:17mais a nóssa avogada, Reínna María,
363:20e chamou Santa María que lle socorresse,
363:25de Virgen Santa María, que lle déra vida
364Como Santa María do Pórto guardou triínta hómees que cavavan térra pera sa igreja, e caeu ũa torre sobr' eles e non lles empeeceu.
365Esta tricentésima e sesagésima quinta é como Santa María tirou de dulta un frade noviço que dizía que a alma non éra nada, no mõesteiro de Fontefría en Narbona.
365:1Ben tira Santa María | pela sa gran pïedade
365:4que por un monje noviço | mostrou a Virgen María,
366Esta tricentésima e sesagésima sésta é como Santa María do Pórto fez cobrar a Don Manüél un açor que perdera. (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
366:58dos céos, Santa María, | que é Sennor das sennores.
367Como Santa María do Pórto guareceu al Rei Don Afonso dũa grand' enfermedade de que lle inchavan as pérnas tan muito que lle non podían caber enas calças.
367:1Grandes miragres faz Santa María
368Como Santa María do Pórto guariu ũa mollér dũa coobra que tragía eno ventre, e havía ben tres anos.
368:7Ũa mollér morava | cabo Santa María
368:24vai-t' a Santa María | que jaz ontre dous mares,
369Como Santa María guardou de mal ũa bõa mollér de Santarên dun alcaide malfeitor, que a quiséra meter en pérdeda de quant' havía por ũa sortella que lle deitara en pennor.
369:6que fezo Santa María, | por que mui mais d' outra cousa | sempr' en ela confïedes;
369:10e dizía ameúde: | “Aquel é de mal guardado | que guarda Santa María.”
369:62de si nen ar que fezésse, | e diss': “Ai, Santa María, | tu que és lum' e espello
370Esta é de loor de Santa María.
370:1Loemos muit' a Virgen Santa María,
371Como Santa María do Pórto guariu ũa mollér que perigoara dũa pinaça e caera no mar.
371:1Tantos vai Santa María | eno séu Pórto fazer
371:29Santa María do Pórto, | dizendo: “éu vou a ti;
371:37chamando: “Santa María, | Madre de Déus Manüél.”
372Como vẽo ũa mollér de Névra, que raviava, a Santa María do Pórto, e apareceu-lle Santa María de noit' e guareceu-a.
374:1Muito quér Santa María, | a Sennor de ben comprida,
374:4que fezo Santa María, | de que Déus quis seer nado,
374:16ena fremosa capéla | da Virgen Santa María
374:24que aquel pano tan rico | Santa María houvésse;
375Como Santa María do Pórto guariu un cavalo dun escrivan del Rei que lle quería morrer.
375:21Porend' a Santa María
376Como un hóme levava un anél a Don Manüél, irmão del Rei, e perdê-o na carreira, e fez-llo Santa María cobrar.
376:29Santa María do Pórto, | e prometo-ch' en verdade
377Como un rei déu ũa escrivanía dũa vila a un séu crïado, e havía muitos contrarios que o estorvavan contra el Rei, e prometeu algo a Santa María do Pórto, e fez-ll' haver.
377:4Santa María do Pórto | por un hóme que se tiínna (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
377:32rogou, a Santa María | do Pórt', en que se fïava,
377:36lógo foi Santa María | de todo en sa ajuda
378Como un hóme bõo con sa mollér, que morava na colaçôn de San Salvador de Sevilla, tiínna ũa sa filla doente pera mórte, e jouve tres días que non falou; e prometêrona a Santa María do Pórto, e guareceu.
378:20que fezo Santa María | do Pórto, e quen quisér
378:33da Virgen Santa María, | e se sãar, ofrecer
378:36mais pois lla houv' outorgado, | Santa María guarir
379Como Santa María do Pórto se vengou dos cossárïos do mar que roubavan os hómees que viínnan pobrar en aquela sa vila.
379:4que é de Santa María, | en que el muito punnava
380Esta é de loor de Santa María.
380:6a Santa María.
380:56séus feitos María.
381Como Santa María do Pórto resuscitou un menino que morrera, fillo dun hóme bõo que morava en Xerez.
381:4que é de Santa María, | dun menino que morreu,
381:20dizend': “Ai, Santa María, | dá-m' aqueste fillo méu;
382Como un ric-hóme pidía un herdamento al Rei que lle havía a dar por outro que lle fillara, e nono podía haver dele; e prometeu algo a Santa María, e fez-llo haver lógo mui bõo.
382:39E se m' aquesta mercee | Santa María fezér
383Como Santa María de Segónça guardou ũa mollér que quería entrar en ũa nave e caeu no mar, e guareceu e sacó-a Santa María.
383:2aos séus Santa María, | Sennor de mui gran mesura.
383:9que chaman Santa María | a Vélla, a que de grado
383:36“Acórre-me, Glorïosa, | a Vélla Santa María
383:50foi lógo Santa María | per ela, e fez cordura.
384Como Santa María levou a alma dun frade que pintou o séu nome de tres coores.
384:9mais u quér que el achava | nome de Santa María
384:20da Virgen Santa María, | de que éra muit' amigo,
384:52a Virgen Santa María, | a Sennor de pïedade;
385Como Santa María do Pórto guareceu un hóme dũa pedrada mui grande de que nunca cuidara a guarecer, ca tiínna a tela sedada e tornou-se paralítico, e guarecê-o Santa María.
385:4dos céos, Santa María | do Pórto, u muit' aginna
385:13“Santa María do Pórto, | val-me” e s' acomendava
385:20da Virgen Santa María | fosse, que éste conórto
386Como Santa María avondou de pescado al Rei Don Afonso con mui gran gente que convidara en Sevilla.
386:38que fará Santa María, | u jaz mercee quamanna
386:44na Virgen Santa María, | que éste mia amparança,
386:52e chorando loou muito | a Virgen Santa María
389Como Santa María do Pórto guareceu un fillo de maestre Pedro de Marsella.
389:8a Virgen Santa María, | que róg' a séu Fill' e mande
389:20comendó-o ao Pórto | que é de Santa María,
390Esta é de loor de Santa María.
391Como Santa María do Pórto corregeu ũa moça contreita dos nembros que levaron alá en romaría.
392Como Santa María do Pórto consentiu que enforcassen un hóme que jurou mentira pelo séu nome.
392:1Macar é Santa María | Sennor de mui gran mesura,
392:25E el meteu-lle na jura | a Déus e Santa María,
393Como Santa María do Pórto guareceu a un meninno que trouxéron a sa casa ravïoso.
393:5Tod' aquesto há no démo, | e porên Santa María,
393:8a Virgen Santa María | a un hóme que vẽéra
393:33e lóg' a Santa María | porende loores davan,
398:7Ond' en atal semellança | demostrou Santa María
398:13que déu a Santa María | por casa e por capéla,
398:16miragres Santa María, | e d' oír mui saborosos,
398:25e diss': “Ai, Santa María, | pela ta mercee seja
399Esta tricentésima nonagésima novena é como ena vila d' Élvas ũa mollér quiso matar séu fillo e meteu-lle ũa agulla pela cabeça, e apareceu-lle Santa María ante que o matasse e disse-lle que tomasse pẽedença.
399:44a Santa María graças | lógo porên déron;
400Esta é de loor de Santa María.
401Esta é petiçôn que fezo el Rei a Santa María.
401:81sennor Santa María, | pois que começad' hei
402:1Santa María, nembre-vos de mi
403Esta quinquagésima é dos séte pesares que viu Santa María do séu fillo.
403:5como Santa María
404Esta septüagésima sésta é como Santa María guareceu con séu leite o crérigo de grand' enfermidade, porque a loava.
404:10Santa María, que el foi loar.
404:20Santa María amava mais d' al;
404:25“Santa María, éu venno a ti
404:56Santa María, nembre-t' o amor
404:82en se a Santa María deitar.
405Esta septüagésima novena é como Santa María faz en Costantinóbre decer un pano ante sa omagen.
405:2xe nos quér Santa María
406:2porên roguemos | a Santa María
407Esta düodécima é como Santa María fez veer ao hóme que cegara porque se comendara ao démo.
407:3Santa María e valer
408Esta é como Santa María sãou o escudeiro a que déron a saetada polo costado.
408:2ben óbra Santa María.
408:19Porend' a Santa María | s' houve lóg' acomendado,
408:23E desto Santa María | de Salas quantos estavan
409De loor de Santa María.
410Prólogo das cantigas das cinco féstas de Santa María.
410:1Quen Santa María servir,
411Esta é a primeira, da nacença de Santa María, que cae no mes de setembro; e começa assí:
413Esta terceira é da virgĩidade de Santa María, e esta fésta é no mes de dezembro, e feze-a Sant' Alifonsso; e começa assí:
413:2a virgĩidade de Santa María.
414Esta quarta é da trĩidade de Santa María.
414:7de como foi virgen Santa María
415Esta quinta é de como o ángeo Gabrïél vẽo saüdar a Santa María, e esta fésta é no mes de março.
415:4a Santa María come fïél
417Esta séptima é como Santa María levou séu fillo ao templo e o ofereceu a San Simeôn; e esta fésta é no mes de febreiro.
417:1Nóbre don e mui preçado | foi Santa María dar
417:4como déu Santa María | no templ' a San Simeôn
418:9aqueste Santa María | houv' en si, por que prender
418:12aqueste Santa María | houv' en si, per bõa fé,
418:16o houve Santa María; | porque quantas óra son
418:24a Virgen Santa María, | que a fez responder ben
418:29e porên Santa María | os pecadores la han
419Esta novena é da vigilía de Santa María d' Agosto, como ela passou deste mundo e foi levada ao céo.
419:85e viu Santa María | entr' eles todos ir,
420Esta décima é no día aa processïôn, como as processïões do céo receberon a Santa María quando sobiu aos céos.
420:1Bẽeita és, María, | Filla, Madr' e crïada
421Esta undécima, en outro día de Santa María, é de como lle venna emente de nós ao día do jüízio e rógue a séu Fillo que nos haja mercee.
421:2de Déus, María,
422Esta düodécima é de como Santa María rógue por nós a séu fillo eno día do jüízio.
424:6de Santa María naceu
425:20foi pois María Salomé
425:22e Madalena María.