Text concordance

Please read the notes on Using the text concordance if you have not already done so.

If you just want to find a cantiga from the first few words of the lyrics, try the Index by incipit instead.

Cantigas processed: 420

Total lines: 21656

Total words: 162244

Total distinct word forms: 10224

Alphabetical index: A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | X | Z

Word:    Show references: always for single word results never   
1 word formCountReferences
ŨA593
2Esta é de como Santa María pareceu en Toledo a Sant' Alifonsso e déu-ll' ũa alva que trouxe de Paraíso, con que dissésse missa.
2:9déu-ll' ũa tal vestidura
2:40déu-lle porend' ũa alva,
5:31en ũa torre o meteu en mui gran prijôn,
5:45Quando foron ambos a ũa parte, fillou-s' a chorar
5:79degolou-ll' o meninno ũa noit' e meteu
5:106com' aquela que tanto mal sofrera e non ũa vez,
5:109tolleu-ll' a fam' e déu-ll' ũa érva de tal prez,
5:118viu vĩir ũa nave préto de si, chẽa de roméus,
5:126carn' e pescado do méu haver, que te non cóst' ũa nóz.”
5:157mas ũa céla faría d' óbra de París,
6:9Havía en Engratérra | ũa mollér menguada,
8Esta é como Santa María fez en Rocamador decender ũa candea na vïóla do jograr que cantava ant' ela.
8:16cantares, ũa candea | nos dade a que cẽemos.”
8:18houv', e fez-lle na vïóla | ũa candea decer;
9Esta é como Santa María fez en Sardonai, préto de Domás, que a sa omagen, que éra pintada en ũa távoa, se fezésse carne e manass' óio.
9:8houv' i ũa dona | de mui santa vida,
9:33ũa semellança
9:60e comprou end' ũa, | a mellor pintada.
9:107E en ũa nave | con outra gran gente
9:109mas ũa tormenta | vẽo mantenente,
9:118ũa vóz lle disse, | ca éra pecado,
9:136com' ũa garvança.
11:8com' en ũa abadía
11:17a ũa sa druda ía
12Esta é como Santa María se queixou en Toledo eno día de sa fésta de agosto, porque os judéus crucifigavan ũa omagen de cera, a semellança de séu Fillo.
12:23E sen aquest', os judéus fe- | zéran ũa cruz fazer (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
14:14beveu ũa meezinna, | e morreu sen confissôn.
16:9mas tal amor houv' a ũa dona, que de pran
17:8que ũa dona mui de coraçôn
17:58e derribou do teit' ũa braçada.
18Esta é como Santa María fez fazer aos babous que crían a seda dúas toucas, porque a dona que os guardava lle prometera ũa e non lla déra.
18:10ũa dona soía, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
18:16dar ũa touca
18:67a ũa delas levar,
19:9e en ũa eigreja o ensserraron
21Esta é como Santa María fez haver fillo a ũa mollér maninna, e depois morreu-lle, e ressocitou-llo.
21:8santa fez mui grand' a ũa mesquinna
23:4Santa María por ũa dona mui sen sanna,
24Esta é como Santa María fez nacer ũa fror na boca ao crérigo, depois que foi mórto, e éra en semellança de lílïo, porque a loava.
26:51E u passavan ant' ũa capéla
31:18na aldea, ũa vaca | perdera que muit' amava;
33:12Ũa nav' ía per mar,
34:7Ũa omage pintada na rúa siía
35:9por ũas sas reliquas | que levaron ũa vez (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
35:17tod' aquest' en ũa arca | feita d' ouro, ca non d' al;
35:52cada ũa de sa parte, | por ena nave ferir.
36:5u foi livrar ũa nave, u ía gran companna
38:29Mas ũa mollér, que por séus pecados
38:44E foi-lles lóg' ũa pédra lançar.
42:17Sobr' aquest' ũa vegada | chegou i un gran tropél
43:58Entôn vẽo i mais gente | que non ven a ũa feira,
46:23ũa omagen que viu
49:22ũa mui gran companna
49:24en ũa gran montanna,
49:46viron ũa mui béla
51:5E desto vos contar quéro | ũa mui gran demostrança
53:7Séu padre del éra mórto; | mas ũa póbre mollér
54:18en ũa capéla mui pequeninna;
54:42e con ũa toalla que tiínna
54:58foron tanger ũa sa campaínna,
55:5por ũa monja, que fora | fillar vida d' ávol manna (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
57Esta é como Santa María fez guarecer os ladrões que foran tolleitos porque roubaran ũa dona e sa companna que ían en romaría a Monsarrat.
57:22ela, por ũa bõa
57:25deceu a ũa fonte
57:66ũa pérna na mão
59:45E porend' ũa vegada
61:7En aquel mõesteir' há ũa çapata
61:15Esto dizend' ía per ũa carreira
61:16ele e outros quatro a ũa feira;
62Como Santa María déu fillo a ũa bõa dona que deitara en pennor, e crecera a usura tanto que o non podía quitar.
62:3A qual acorreu ja ũa vegada
62:4a ũa dona de França coitada, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
64:13por ũa carta de séu sennor que lle chegou,
64:40e porend' ũa sa covilleira cometeu
64:61ca u quis calçá-la ũa delas, ja per ren
65:16non lle valía ren ũa vez nen cento,
65:20nen preçou sa escomoiôn ũa palla.
65:52na Montanna Negra, en ũa ermida;
65:99u entrava en ũa eigreja védra,
65:108tomou dun pan d' horjo quant' é ũa quarta
67:41mais quando se levantava, | ũa oraçôn dizía
69:22que o sãasse. E ũa mannãa
69:36de gran fremosura ũa donzéla,
71:28como veer quiséstes | ũa monja mesquinna?
73:17fillou ũa casula de branco cendal
73:22que houv' en ũa pédra a entrepeçar.
75:13Outrosí en essa vila | éra ũa vellocinna
75:18e porend' en ũa chóça | morava, feita de palla,
75:42ũa moça a el vẽo | que lle trouxe tal mandado
75:69E viu con ela na chóça | ũa tan gran claridade,
76:5por ũa mollér que muito se fïar (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
76:12mandó-o tan tóste en ũa forca põer;
76:16a ũa eigreja foi da Madre do que ten
77Esta é como Santa María sãou na sa igreja en Lugo ũa mollér contreita dos pées e das mãos.
77:5por ũa mollér que havía tolleito
79:9Aquesto foi feito por ũa meninna
81:15de que sãou ũa vez
81:17ũa mollér que lle fez
82:29e con ũa vara mal amẽaçou
84:21e por aquesta sospeita | ũa vez lle preguntou:
84:36e déu-se con el no peito | ũa ferida atán
85:14atad' en ũa gran casa vélla, o mesquinno;
86:5ben como guardou ũa póbre mollér
86:24que ũa mollér prenne entrou per i;
89Esta é como ũa judéa estava de parto en coita de mórte, e chamou Santa María e lógo a aquela hóra foi libre.
89:8por ũa jude' astrosa
89:35lle diss' ũa vóz que chamasse
89:61sig' aquel fill' e ũa filla;
91Como Santa María deceu do céo en ũa eigreja ante todos e guareceu quantos enfermos i jazían que ardían do fógo de San Marçal.
91:33Porend' ũa noit' avẽo
92:41cada día sempr' ũa vez,
94:15Ũa dona houv' alí
94:78cada ũa delas val
95:3Desto direi un miragre que ũa vegada
95:38ca lles non valeu bon vento quant' é ũa palla,
97:40“Ũa ren querría de vós saber,
98Como ũa mollér quis entrar en Santa María de Valverde e non pude abrir as pórtas atẽen que se mãefestou.
98:6ante todos ũa dona | que fora falir.
99Como Santa María destrüiu un gran póboo de mouros que entraran ũa vila de crischãos e querían desfazer as sas omágẽes.
99:12ũa cidade prender
99:23Ũa viron i seer
101:3Com' ũa vegada fez
103:8fez-lo entrar en ũa hórta | en que muitas vezes ja
103:9entrara; mais aquel día | fez que ũa font' achou
103:16oiu ũa passarinna | cantar lógu' en tan bon son,
104:8que ũa sa barragãa | houve un escudeirôn;
104:13que sól que ela podésse | ũa hóstïa furtar
104:16foi-se a ũa eigreja | da Virgen espirital,
104:31E entrant' a ũa vila | que dizen Caldas de Rei,
105:7u apareceu a ũa meninna
105:9en cas de séu padr' en ũa cortinna
105:93serán tan sãos com' ũa maçãa
107Como Santa María guardou de mórte ũa judéa que espenaron en Segóvia; e porque se acomendou a ela non morreu nen se firiu.
109:12cinco dïabos ũa sazôn
111:19Ũa noit' o desguisado
112Como Santa María guardou ũa nave que ía carregada de triígo que non perecesse, e sacó-a en salvo ao pórto.
112:7como fez ũa vegada
114:4de Salas por ũa mollér que havía
116:49dizendo: “Guardad' ũa
117Como ũa mollér prometera que non lavrasse no sábado e per séu pecado lavrou, e foi lógo tolleita das mãos; e porên mandou-se levar a Santa María de Chartes, e foi guarida.
117:4en Chartres por ũa mollér que jurad' havía
119:5dun hóme que de dïabos ũa gran companna
119:28sobr' un poço fond' e negro mais que ũa móra,
121:3E de tal razôn com' esta | en Proença ũa vez
121:9ũa vez “Ave María”, | e assí fosse cercar
121:27E ar viron ũa dona | ũa guerlanda fazer
122Como Santa María resucitou ũa infante, filla dun rei, e pois foi monja e mui santa mollér.
122:9e dentro ũa sa figura sé
122:15A este Rei ũa filla naceu
123:7Ben com' en Bitória guariu ũa vez
125:11ũa donzéla fremosa | a maravilla, com' oí,
125:24senôn, en ũa redoma | todos vos ensserraría.”
125:88que o leixes e te vaas | meter en ũa mongía.”
126:3Como sãou en Élche ũa vez
126:6ũa saet', onde cuidou fĩir.
127:3E desto mui gran miragre | vos direi que ũa vez
128Esta é do Córpo de Nóstro Sennor, que un vilão metera en ũa sa colmẽa por haver muito mél e muita cera; e ao catar do mél mostrou-se que éra Santa María con séu fill' en braço.
128:8e foi pedir a conssello | a ũa vélla sorteira
129:6en ũa lide fórte sen medida.
131Esta é como Santa María guardou o emperador de Costantinóbre que non morresse so ũa pena que caeu sobr' ele, e morreron todo-los outros que con ele éran.
131:25so ũa gran pena que o enserrou;
132:13tanto come ũa palla
132:53ũa meninna donzéla
132:85di-m' ũa ren, éu te rógo,
133Esta é de como Santa María ressucitou ũa mininna que levaron mórta ant' o séu altar.
133:7Ũa meninna morava alí
134:25e per ũa vidreira con craridade
135:100seja; e quant' ũa cól
136Esta é como en térra de Pulla, en ũa vila que há nome Fója, jogava ũa mollér os dados con outras compannas ant' ũa eigreja; e porque perdeu, lançou ũa pédra que déss' ao Meninno da omage de Santa María, e ela alçou o braço e recebeu o cólbe.
136:5sobr' un malfeito que fez ũa mollér astrosa,
136:8u estav' ũa omage da que sempre seja
136:15Ũa mollér aleimãa, tafur e sandía,
136:18corrend' e lóg' ũa pédra por sa malandança
139:12por ũa dona que foi ũa vez
142Como Santa María quis guardar de mórte un hóme dun rei que entrara por ũa garça en un río.
142:3Com' ũa vez acorreu ant' el Rei
142:10en el ũa garça muit' en desdên.
143:40cada ũa a perfía.
144:24en ũa praça grande que i há
145:44meteu aquel ouro dentr' en ũa arca,
146:10foi por ũa, com' aprendí,
147Como ũa mollér póbre déu sa ovella a guardar a un ovelleiro, e quando ao trosquïar das ovellas vẽo a vélla demandar a súa e o ovelleiro disse que a comera o lobo, chamou Santa María de Rocamador, e a ovella braadou u lla tiínna o ovelleiro asconduda e disse: “ei-me acá, ei-m' acá.”
147:2ar fez pois ũa ovella | ela falar ũa vez.
147:4por ũa póbre mollér
147:12comprou ũa ovellinna
148Como un cavaleiro guareceu de mãos de séus ẽemigos por ũa camisa que chaman de Santa María, que tragía vestida.
148:5que faz muitos en Chartes | por ũa sa camisa;
148:8u jaz ũa camisa | de linno que foi dela;
148:15Onde un cavaleiro | ũa destas tragía
151:11Mas ũa noite ll' avẽo | que a ũa barragãa | súa foi, que ben quería,
151:12e por se deitar con ela | catou per ũa fẽéstra, | e viu de Santa María
152:16con ũa branqu' escudéla | de prata, grand' e fremosa,
153Como ũa mollér de Gasconna, que desdennava a romaría de Santa María de Rocamador, disse que, se a alá non levass' ũa séla en que siía, que nunca iría alá.
153:6que ũa dona houv' i
153:15ũa sa moça des ên,
154Como un tafur tirou con ũa baesta ũa saeta contra o céo con sanna porque perdera, e cuidava que firiría a Déus ou a Santa María.
154:12lógo en ũa baesta | que andava i vendendo
157:18ca lle passou as queixadas | mais dun palm' e ũa mão.
159Como Santa María fez descubrir ũa pósta de carne que furtaran a ũus roméus na vila de Rocamador.
159:17acharon end' ũa menos, | que a serventa furtar
159:29per ũa córda de seda | ant' o séu santo altar,
161:7Est' havía ũa vinna | que mais d' outra ren amava,
164:19que déu ũa vóz tan grande, | que quantos estavan i
166:9e ũa livra de cera | cad' ano ll' oferería;
167Esta é como ũa moura levou séu fillo mórto a Santa María de Salas, e ressucitou-llo.
167:4de Salas, por ũa moura | de Borja, e pïadoso,
167:23Ũa noite tod' enteira | velou assí a mesquinna;
168Esta é dun miragre que fez Santa María de Salas por ũa mollér de Lérida que lle morreron séus fillos, e o postremeiro ressucitou-llo Santa María, que havía tres días que éra mórto.
168:16Ũa mollér morava i
169Esta é dun miragre que fezo Santa María por ũa sa eigreja que é ena Arreixaca de Murça, de como foron mouros acordados de a destroír e nunca o acabaron.
169:24macar llo acordaron, | non valeu ũa billa.
171Como ũa mollér de Pédra-Salze ía con séu marido a Salas, e perderon un fillo pequeno en un río, e foron a Salas e achárono vivo ant' o altar.
172:11ũa noite oferenda | déss' i bõa e fremosa.
172:23Ũa cruz de cristal toda | déu lógu' i en oferenda
178Esta é dun meninno de Alcaraz a que séu padre déra ũa muleta, e morreu-lle; e encomendou-a a Santa María de Salas, e levantou-se sãa.
178:13mas ũa noite morreu-lle, | e por aquesta razôn
179Como ũa mollér que éra contreita de todo o córpo se fez levar a Santa María de Salas e foi lógo guarida.
182:10andand' en ũa mata.
182:29Mais ũa mórt' aginna
182:38com' ũa escarlata.
184Esta é como Santa María livrou de mórte ũu meninno que jazía no ventre da madre, a que déran ũa cuitelada pelo costado.
184:8u ũa mollér morava | que éra prenn' ameúde
184:19e déron-ll' ũa ferida | pelos peitos tan sobeja
186Esta é como Santa María guardou ũa mollér do fógo, a que querían queimar.
186:5a ũa dona que houvéra d' arder
186:48levaron a don' a ũa praça gran,
186:55dentr' en ũa casa, que nunca sentiu
188:7Esto por ũa donzéla | mostrou a Sennor de prez,
189:7a si vĩir ũa bescha | come dragôn toda feita, | de que foi muit' espantado;
189:12e déu-ll' ũa espadada | con séu espadarron véllo, | que a tallou per meógo,
191:4a ũa mollér que éra | dun castélo que chamado
191:11d' ir cada día por agua | mui longe a ũa fonte
193:7En ũa nave da hóste, | u gran gente maa ía,
195:128ũa deleitosa
196Como Santa María converteu un gentil que lle quería gran mal e fezéra ũa forma pera deitar ũa imagen do ídolo que adorasse, e saiu-lle ũa imagen de Santa María con su Fillo en braços.
196:17compõer ũa omagen | d' ídolo, que de certeira
197:19mais ũa vez atán fórte | o fillou, que ben alí
197:23e un séu irmão disse: | “Oíde-m' ũa razôn,
199:33envólta en ũa péça | de carn'. E esto oíndo
201Como Santa María livrou de mórte ũa donzéla que prometera de guardar sa virgĩidade.
201:7E aqueste miragre | fez por ũa donzéla
201:32ergeu-se mui correndo | e pres ũa aranna
202Esta é como un clérigo en París fazía ũa prosa a Santa María e non podía achar ũa rima, e foi rogar a Santa María que o ajudasse i, e achó-a lógo. E a Magestade lle disse “muitas graças.”
202:7El ũa prosa fazía | que éra feita mui ben,
202:8se non fosse ũa rima | sóa que minguava ên;
203Como Santa María acrecentou a farinna a ũa bõa mollér porque a dava de grado por séu amor.
203:6a ũa súa amiga | que éra santa mollér.
203:13e déu-lles ũa grand' arca | de farinna chẽa i;
203:17ante si ũa sa filla | e disso: “Se i ficou
205Como Santa María quis guardar ũa moura que tiínna séu fillo en braços u siía en ũa torre ontre dúas amẽas, e caeu a torre, e non morreu nen séu fillo, nen lles empeceu ren, e esto foi per oraçôn dos creschãos.
205:22colleu-se a ũa torre | mui fórt'. E de cada lado
205:29ũa moura con séu fillo, | que mui mais ca si amava,
207Esta é como un cavaleiro poderoso levava a mal outro por un fillo que lle matara, e soltó-o en ũa eigreja de Santa María, e disse-lle a Magestade “gracías” porên.
207:11E el levando-o preso | en ũa eigreja 'ntrou,
208:15Onde foi en ũa Pascoa | que un deles comungou
208:23E en ũa sa colmẽa | o deitou e diss' assí:
208:31abriu mui tóst' a colmẽa | e ũa capéla viu
209Como el rei Don Afonso de Castéla adoeceu en Bitória e houv' ũa door tan grande que coidaron que morresse ende, e poséron-lle de suso o livro das Cantigas de Santa María, e foi guarido.
209:15Ca ũa door me fillou i atal
211Como Santa María fez aas abellas que comprissen de cera un ciro pasqual que se queimara da ũa parte.
211:8fez un gran miragr' en ũa cidade
212Como ũa bõa dona de Toledo emprestou un sartal a ũa mollér póbre por amor de Santa María, e furtaron-llo, e fez-llo ela cobrar.
212:3Com' avẽo en Toledo | a ũa bõa mollér
212:16e aqué-vos ũa dona | mui póbre a ela ven
212:25e ũa mollér furtou-llo | e foi-se per un logar
212:29e ũa moura da dona | aquelas vózes oiu
213:19Ela fazendo tal vida, | ũa noite a acharon
213:48E pois que ũa gran péça | en aquel logar estavan,
213:62c' a azcũa chantou toda | per ũa grand' azinneira.
214Como Santa María fez a un cavaleiro que gãasse ũa igreja que lle prometera.
214:13senôn quant' ũa eigreja, | con que fazía passada,
215:18e ũa omagen súa | foi deles lógo levada.
215:23eno braço e tallou-lle | del ũa mui gran partida.
215:25e porend' a aquel mouro | déu-ll' ũa atal ferida,
215:38con ũa pédra mui grande | aa garganta atada.
216:21en ũa súa eigreja; | mas non llo quis consentir
216:25folgar óra ũa péça, | e andaremos des i.”
219Esta é como Santa María fez tornar negra ũa figura do démo que éra entallada en mármor blanco, porque siía cabo da sa imagen que éra entallada en aquel mármor meesmo.
219:5ca a ũa nos dá vida | e a outra perdiçôn.
219:7Ena térra de Toscana | ũa gran cidad' há i
219:23Aquesto todos lo viron. | Ond' avẽo ũa vez
219:26fez tornar en ũa hóra | mui feo e mui lixoso.
222Esta é do capelán que cantava missa no mõesteiro das donas d' Achélas, que é en Portugal, e consomiu ũa aranna, e depois saiu-lle pelo braço.
222:22per un fi' ũa aranna | grand' e negr' e avorrida.
222:23O capelán ũa péça | estev' assí en dultança
224Como Santa María de Terena, que é no reino de Portugal, ressucitou ũa meninna mórta.
224:23Ca u pariu sa mollér, | naceu-ll' entôn ũa filla
224:37ũa légua do logar | u éra Santa María
224:41mandaron missas cantar; | e ũa missa cantada,
225Como ũu clérigo ena missa consomiu ũa aranna que lle caeu no cález, e andava-lle ontr' o coiro e a carne viva, e fez Santa María que lle saísse pela unna.
225:15Jesú-Crist'. E viu no cáliz | jazer ũa grand' aranna
226:7Ena Gran Bretanna foi ũa sazôn
232:8e perdeu, andand' a caça | ũa vez, un séu açor
233Como Santa María defendeu un cavaleiro que se colleu a ũa eigreja súa dũus cavaleiros que o querían matar.
233:13e lóg' a ũa ermida | foi da Virgen, u entrava,
234Esta é como Santa María de Vila-Sirga fez oír e falar un moço que éra sordo e mudo, porque teve vigía ũa noit' ant' o séu altar.
234:9falar ũa vez un mudo | que éra sord' outrossí,
235:12por esto, que ũa noite | en sonnos llo outorgou,
235:16Ũa vez dos ricos-hómes | que, segundo que éu sei,
236Como ũa mollér perigoou no mar, e tragía un fillo pequeno nos braços; e feze-a Santa María per cima das aguas andar de pé, assí como iría per un mui bon chão.
236:4por ũa mollér mesquinna | que no mar morrer cuidou
236:7Esta en ũa galéa | andava, com' aprendí,
236:14pero foi ũa vegada | ben ao fondo do mar.
237Como Santa María fez en Portugal na vila de Santarên a ũa mollér pecador que non morresse ta que fosse ben confessada, porque havía gran fïança en ela e jujũava os sábados e as sas féstas a pan e agua.
237:6que houve grand' ũa mollér; | e pois que o soubérdes
237:62fogiu-s' e leixó-a jazer | so ũa gẽesteira.
238:7E desto vos direi óra | ũa vengança que fez
241Esta é como un meninno que éra esposado con ũa meninna caeu de cima dũa muit' alta pena en fondo, e quebrou per todo o córpo e morreu. E sa madre começó-o de pedir a Santa María, e déu-llo viv' e são, e ontr' o moço e sa esposa meteron-s' en orden.
241:8por ũa dona viuva | que un séu fill' havía.
241:10viuva, e ũa filla | havía fremosinna;
241:28contra ũa fẽéstra, | e lavar-o quería.
242:18os dedos en ũa pédra | deitou; e fez-lo tẽer
243:5E de tal razôn com' esta | avẽo ũa vegada
243:7mostrou cabo Vila-Sirga | per ũa mui gran geada,
243:22ũa péça so o geo, | que saír ên non podéron;
244:11Ond' avẽo que un día | ũa balẽa saiu
245:19Alí no adro havía | ũa capéla entôn
245:46todos a ũa fogueira | sevéron a derredor.
245:51E el aquesto dizendo, | ũa dona entôn entrou (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
245:80entrou dentro na igreja | e deitou-s' ant' ũa cruz
245:81e ant' ũa majestade | da Sennor que nos aduz
245:97e que assí ũa dona | llo levara tan sotil-
246Esta é dũa bõa mollér que ía cada sábado a ũa eigreja que chaman Santa María dos Martires, e obridô-xe-lle, e depois foi alá de noite, e abriron-xe-lle as pórtas da eigreja.
246:8punnav' a ũa igreja |a e oraçôn oír, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
246:31Entôn ũa dona béla | e nóbre ll' apareceu,
247Como ũa meninna naceu céga, e a cabo de déz anos levárona a Santa María de Salas, e déu-lle lógo séu lume Santa María.
247:2assí veer fez sa madre | ũa moça mui privado.
248:11Onde foi ũa vegada | que foron i albergar
251:10ũa que lle nacera | d' en orden-na meter.
251:14viu ũa Majestade | enos braços tẽer
254:16ũa barqueta pequena | con hómes, e dentr' oíron
255:88u ũa casa mui vélla está:
256:21fez trager ũa omagen, | mui ben feita de metal,
258Como Santa María acrecentou a ũa bõa dona a massa que tiínna pera pan fazer.
258:8e ũa mollér mui bõa, | que amava mais ca si
259Como Santa María fez avĩir na sa eigreja d' Arraz dous jograres que se querían mal, e déu-lles ũa candea que non pode outre trager senôn eles.
259:23E déu-lles lóg' ũa candea tal
261:7por ũa bõa dona que veer
261:28en ũa casa e i atender.”
261:31ũa noite quiso Déus que veer
261:33per ũa éstr' e per outra passar,
262Como Santa María guareceu no Poi ũa mollér que éra sorda e muda.
262:10onde fez grand' ũa noite | miragr' en esta maneira:
262:19vez que nunca foi cantada. | Mas ũa mollér ficou,
263:23Diss' ela: “Fas ũa missa | cantar, ca de cérto sei
265:62lonj' ũa d' outra, ca ajuntadas non.”
265:95que collí da mão; mas quant' ũa nóz
266:17que caeu ũa gran trave | sobre la gente; mas non
267:37e ũa onda vẽo fórt' e mui grave
267:40del ũa gran péça pelo mar, sen falla;
268Como Santa María guareceu en Vila-Sirga ũa dona filladalgo de França, que havía todo-los nembros do córpo tolleitos.
268:7Ũa dona filladalgo, | que ben de térra de França
268:13des i en ũa carreta | a tragían, e proveito
269:3Dest' un gran miragre fezo | por ũa bõa mollér
269:20Mas ũa enfermidade | grande ll' avẽo entôn,
271Esta é de como ũa nave estedéra tres meses en un río e non podía saír porque a combatían mouros, e Santa María sacou-a en salvo.
271:25do masto per ũa córda, | e quér' enforcad' estar
272Como Santa María fez en San Joán de Leterán en Roma que se mudasse ũa sa omagen da ũa parede da igreja na outra.
272:9en ũa eigreja nóbre | de Leterán que há i,
272:10por ũa mollér errada | que s' i foi mãefestar.
272:30pecados que ũa péça | de térra ant' o altar
273:7Alí há ũa eigreja | desta Virgen grorïosa,
274:7Por fazer esta garnacha | estev' ũa gran sazôn
274:18E ela en súa mão | ũa garnacha tragía
276:8ũa sa eigrej' alí,
277Como Santa María guardou oito almograves en ũa fazenda que houvéron con mouros, porque non comeron carn' en sábado.
277:32per cada ũa ferida | saían grandes bocados
278Como ũa bõa dona de França, que éra céga, vẽo a Vila-Sirga e teve i vigía, e foi lógo guarida e cobrou séu lume. E ela indo-se pera sa térra, achou un cégo que ía en romaría a Santïago, e ela consellou-lle que fosse per Vila-Sirga e guarecería.
278:12Mas ũa dona de França, | céga, per quant' aprendí,
278:16ũa sa filla lle disse: | “Treides, se Déus vos perdôn,
281:35El andando por do démo | passou ũa gran sazôn;
284:12que contra ũa pórta | mui de rijo catou;
285:4que por ũa monja fazer quis a Santa Reínna,
285:36por se con séu amigo ir; mais en ũa capéla
285:38chorand' ant' ũa sa omagen que éra mui béla,
286:19E fillou lóg' ũa pédra | pera esse can ferir,
286:28por dar-lle con ũa pédra; | mais viu de como caeu
287Como Santa María de Scala, que é a par de Jénüa, livrou ũa mollér de mórte que ía alá per mar en romaría.
287:4que mostrou Santa María | por ũa bõa mollér
288:11Onde foi ũa vegada | que se meteu en caminno
288:24e ũa dessas donzélas | contra as outras dizía:
289:8de San Quireze segava | ũa messe per gran sésta,
291Como Santa María tirou un escolar de prijôn en Touro porque lle fezéra ũa cantiga eno cárcer jazendo.
291:9houv' ũa mollér per força, | e con medo fugiu d' i
292:3E de tal razôn com' esta | vos direi com' ũa vez
293:15E assí foi que un día | per ũa pórta entrar
293:17ũa mui béla omagen | da Virgen que non há par,
294Como ũa mollér que jogava os dados en Pulla lançou ũa pédra aa omagen de Santa María, porque perdera, e parou un ángeo de pédra que i estava a mão e recebeu o cólbe.
294:7Esto foi a ũa fésta | desta Virgen grorïosa,
294:8que ant' ũa sa eigreja | mui ben feita e fremosa
294:9fillou-s' a jogar os dados | ũa mollér muit' astrosa
294:13que fez ũa gran sandece, | e oíd' óra quamanna,
294:15Ũa omagen fremosa | da Virgen Santa María,
294:23Ond' esta mollér sandía | viu ũa pédr' e fillou-a,
295:23Onde foi a ũa Pasqua | maior, que Déus resorgiu,
295:31Ũa delas mantẽente | foi al Rei e o chamou;
297:19Onde foi ũa vegada | que un rei sigo tragía
297:20ũa omagen mui béla | da Virgen Santa María,
298Como Santa María de Seixôn guariu ũa mollér de demónio.
298:11Ũa mollér bõa, por vos non mentir,
299Como Santa María vẽo en visiôn a un freire e mandou-lle que désse ũa sa omagen que tragía a un rei.
299:13ũa omagen desta que nos guía,
299:15E ũa noit' en séu leito jazía,
301:3E daquest' un gran miragre | demostrou ũa vegada
303Como ũa omagen de Santa María falou nas Ólgas de Burgos a ũa moça que houve medo.
303:11Onde daquesto avẽo | que ũa moça fazía
304:4grand' en ũa sa eigreja, | e demóstra cada día,
305Como Santa María fez ũa carta de pẽedença que tragía ũa mollér pesar mais en ũa balança que quant' haver poséron na outra
305:20dentr' en ũa seeleira | en que a mui ben guardava;
305:23E ela assí andando, | chegou a ũa cidade
306:15Alí ést' ũa omagen | da Virgen que non há par
307Como Santa María tolleu ũa gran tempestade de fógo en térra de Cecilla.
307:3E dest' en Cezilla mostrou ũa vez
307:7Cezilla é ũa ínssoa de mar
308Como Santa María guariu ena cibdade de Rara ũa mollér hidrópica.
308:4que mostrou en ũa vila | que Rara sóen chamar,
308:6por ũa mollér a Virgen, | que non houve nen há par.
308:11E ant' ũa sa omagen | a prézes s' ía deitar,
309:17querían fazer end' ũa | mui grand' e nóbre sobeja,
309:23Onde foi pois ũa noite | que o Papa xe jazía
309:25a si vĩir ũa dona | mui nóbre que lle dizía:
311:31E outro día por ele | ũa missa dizer fez,
312:14fazer ũa sa omagen | de mui nóbr' entalladura.
312:17ũa cámara fremosa | e hórt' en que s' apartasse,
312:28foi, viu ũa mui fremosa | donzéla, e namorado
312:46E el deitou-se con ela | en ũa casa escura
312:67Demais fezo fazer lógo | ũa lampada de prata
313:15Ũa nave periguada | andava, com' aprendí,
313:53a honrra da Virgen Madr'; e | ũa poomba entrou
314:7que ũa dona i éra | que muito de coraçôn
314:16viçosos cab' ũa fonte | que éu hei; des i caçar
314:23foss' a ũa sa eigreja | e i oraçôn fazer.
315Esta é como Santa María guareceu en Tocha, que é cabo Madride, un meninno que tiínna ũa espiga de triígo no ventre.
315:8ũa mollér mesquinna, | e séu fillo crïava
315:20houv' ũa grand' espiga | de grãos carregada
317:11en ũa fésta, per com' éu aprendí,
317:16e viu ũa moça, de que se pagou,
318:7En Fita conteceu esto, | en ũa vila que jaz
318:17ũa cruz grande cobérta | de prata e esfolar
318:18a foi toda, e a prata | déu a ũa sa mollér.
319Esta é como Santa María guariu en Terena ũa manceba raviosa.
319:11Riba d' Odïan' há ũa sa eigreja
319:21e ũa sa filla a que muit' amava
321Esta é como Santa María guareceu en Córdova ũa moça dũa grand' enfermidade que havía.
321:6vos direi un séu miragre | que fez en ũa mininna.
322:13e avẽo-ll' ũa noite | en sa casa, u cẽava,
323Como Santa María ressucitou ũu meninno en Coira, ũa aldea que é préto de Sevilla.
323:13a este déu ũa féver | e foi mórt' a tercer día.
323:37e el lle disse que ũa | dona con el estedéra
325Como Santa María de Tudía sacou ũa manceba de cativo.
325:11Na térra d' África houve | en Tánjar ũa cativa
325:31A ũa disse con medo | que o faría de grado;
325:43E ascuitou ũa péça | e oiu falar os mouros
326:8un gran miragre que fez ũa vez
326:22guardava-as ũa póbre mollér.
326:23E ladrões ũa noit' ant' a luz
327:8ca ũa mollér séu pano | foi dar en ofereçôn
327:9a ũa eigreja súa, | feita des mui gran sazôn,
327:11Pouco mais ca ũa vara | o pan' éra, com' oí,
328:23Ond' en este logar bõo | foi pousar ũa vegada
329:45gu' e atal com' ũa pédra. | Diz un deles: “Que farei? (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
331:11Ũa mollér houv' un fillo | que mui mais ca si amava,
332:12e há i ũa omagen | que ten séu Fillo, mui bél
332:19Onde foi ũa vegada | que palla deitaron i
332:23E un estadal daqueles | ũa monja encendeu
333:42ũa noite de sa térra | foi i mui gran romaría.
334:5que houv' ũa vez guarido | un mancebo lavrador
335:47ũa mollér con séu fillo, | que agor' aquí estava.”
336:8que fezo ũa vegada | maravillos' e mui féro
339Esta é como Santa María guardou ũa nave que non perigoasse no mar.
339:16ũa nave, e éu vi quena viu;
341Como Santa María do Poi salvou ũa dona d' érro que ll' aponna séu marido.
341:9mais casou con ũa dona, | e foi dela tan ceoso
343Como Santa María de Rocamador guariu ũa manceba demonïada de demónio mudo e fez que falasse.
344Como Santa María de Tudía fez a ũa cavalgada de crischãos e outra de mouros que maséron ũa noite cabo da sa eigreja e non se viron, por non haveren ontr' eles desavẽença.
344:9conteceu ũa vegada; | e mui gran sabor me filla
345Como Santa María mostrou en visôn a ũu Rei e a ũa Reínna como havía gran pesar porque entraron mouros a sa capéla de Xerez.
346Como Santa María guariu ũa mollér d' Estremoz do braço e da garganta que ll' inchara.
346:7En Estremoz, ũa vila | de Portugal, foi aquisto
346:8que guariu ũa enferma | a Madr' onde Jesú-Cristo
346:12mais ũa enfermidade | houve mui perigoosa;
347:7Eno reino de Sevilla | ũa mollér bõa éra,
348:11Onde foi ũa vegada | que sacara mui grand' hóste,
348:15El en aquesto cuidando, | ũa noite en dormindo
349Como Santa María mostrou muitos miragres por ũa sa omagen que tragía ũu Rei en sa capéla.
349:11Un rei consigo tragía | ũa omagen fremosa
351Esta é como Santa María acrecentou o vinno na cuba en Arconada, ũa aldea que é préto de Palença.
351:23Ond' ũa gran cuba chẽa | de vinno pararon tal
352:9e que un açor mui bõo | ũa vegada lle déra
352:26a sa eigreja do Viso, | que jaz en ũa altura.
352:31O cavaleiro de cera | fez lóg' ũa semellança
353:7en comer ũa maçãa, | que ante lle defendeu
354Como Santa María guardou de mórte ũa bestiola que chaman donezinna.
354:7Este pesar foi por ũa | bestiola que muit' amava
354:16ũa arca mui ben feita, | e dentro a ensserrava
354:19Onde ll' avẽo un día, | indo per ũa carreira,
355:12e ũa moça da vila | fèramente o amava;
355:31Eles indo per caminno | ambos per ũa montanna,
356Como Santa María do Pórto fez vĩir ũa ponte de madeira pelo río de Guadalete pera a óbra da sa igreja que fazían, ca non havían i madeira con que lavrassen.
356:16fez vĩir ũa gran chẽa | d' agua que pelo portal
356:17passou e troux' ũa ponte | de madeira, toda tal
357Como Santa María do Pórto guareceu ũa mollér que vẽéra a sa casa en romaría e havía a boca tórta e os nembros; e começa assí:
357:5en ũa mollér coitada | que o rostro todo tórto
359:16que foss' a ũa sa vinna | veer que ele chantou;
361Como Santa María fez nas Ólgas de Burgos a ũa sa omagen que se volveu na cama u a deitaron.
361:12Don Afonso, séu bisnéto, | ũa omagen i déu
363Como Santa María livrou de prijôn un cavaleiro por ũa cantiga que lle fez, que tiínna preso el Con Simôn.
364Como Santa María do Pórto guardou triínta hómees que cavavan térra pera sa igreja, e caeu ũa torre sobr' eles e non lles empeeceu.
365:19Ũa noit' assí jazendo, | cuidou como se saísse
365:24que levavan ũa alma | dun póbre mans' e sen sanna
366:3E de tal razôn com' esta | ũa maravilla féra
366:34ũa ave que tragía | un falcôn dos montadores
368Como Santa María do Pórto guariu ũa mollér dũa coobra que tragía eno ventre, e havía ben tres anos.
368:7Ũa mollér morava | cabo Santa María
368:36e lógu' en ũa barca | entrou, e pois entraron
368:41deitou ũa coobra | per ela, a semella
369Como Santa María guardou de mal ũa bõa mollér de Santarên dun alcaide malfeitor, que a quiséra meter en pérdeda de quant' havía por ũa sortella que lle deitara en pennor.
369:4a ũa mollér mesquinna, | e de gran coita tirasse.
369:9En Santarên contiu esto | a ũa mollér tendeira, | que sa cevada vendía,
369:21Mais hei agora osmado | ũa cousa, per que lógo | en est' érro a metades:
371Como Santa María do Pórto guariu ũa mollér que perigoara dũa pinaça e caera no mar.
371:23Onde foi que de Sevilla | ũa pinaça chegou
371:28mais ũa mollér i éra | e chamou, segund' oí,
372Como vẽo ũa mollér de Névra, que raviava, a Santa María do Pórto, e apareceu-lle Santa María de noit' e guareceu-a.
372:4que a Virgen bẽeita | fez por ũa mollér
372:7Ũa mollér de Névla | foron trager alí,
374Como ũus almogavares, que sempre entravan a térra de mouros e éran desbaratados, tevéron vigía na capéla do alcáçar de Xerez e prometeron-lle ũa dõa, e entraron en cavalgada e gannaron mui grand' algo.
374:21ũa récova mui grande | de mouros, e que achassen
374:22ũa púrpura mui rica, | feita d' ouro, mui velida.
376:7E dest' un mui gran miragre | avẽo ũa vegada
376:26o houve ena carreira. | E com' ũa cousa muda
377Como un rei déu ũa escrivanía dũa vila a un séu crïado, e havía muitos contrarios que o estorvavan contra el Rei, e prometeu algo a Santa María do Pórto, e fez-ll' haver.
377:7E porend' ũa vegada | ũa óbra mui fremosa
378Como un hóme bõo con sa mollér, que morava na colaçôn de San Salvador de Sevilla, tiínna ũa sa filla doente pera mórte, e jouve tres días que non falou; e prometêrona a Santa María do Pórto, e guareceu.
379:23Onde foi ũa vegada | que alí un salto déron
381:19Sa madre, pois viu que mórto | éra, ũa gran vóz déu
382:9dun ric-hóme que pedía | al Rei herdade ũa vez, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
382:34non póss' estar que non faça | óra ũa oraçôn
383Como Santa María de Segónça guardou ũa mollér que quería entrar en ũa nave e caeu no mar, e guareceu e sacó-a Santa María.
383:5por ũa mollér que tiínna | o coraçôn desejoso (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
383:11Esta mollér ũa filla | havía que muit' amava,
383:12e a cada ũa delas | ena voontad' entrava
383:31d' i entrar, e en querendo | sobir per ũa escaeira (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
384:16onde cada ũa destas | coores mui ben semella
384:23Onde foi ũa vegada | que jazía mui doente
385:15Ond' avẽo en Sevilla | que déron ũa pedrada
386:50que sól non lles minguou dele | que valvéss' ũa castanna.
391Como Santa María do Pórto corregeu ũa moça contreita dos nembros que levaron alá en romaría.
391:5a ũa moça que vẽo | i contreita de Xerez,
391:11Ond' avẽo ũa noite | que gran door a fillou
392:15Ond' avẽo que un día | furtou a ũa mesquinna
398:12fez fazer ũa egreja | muit' apósta e mui béla,
399Esta tricentésima nonagésima novena é como ena vila d' Élvas ũa mollér quiso matar séu fillo e meteu-lle ũa agulla pela cabeça, e apareceu-lle Santa María ante que o matasse e disse-lle que tomasse pẽedença.
399:9a ũa mollér mui póbre, | e des i astroso,
399:14que non dava por matá-lo | sól ũa formiga.
399:22e fillou ũa agulla | longa com' espiga,
399:46e a madre polo démo | non déu ũa figa.
405:16Alí há ũa fegura
407:10porque do pée en ũa pédra dar
407:35e ũa dona cabo si estar viu,
408:7Dest' avẽo un miragre | que mostrou ũa vegada
408:12e foi en ũa fazenda | bõo, ardid' e ligeiro;
411:17a ũa pera póbres, | a outra retevéron
414:4tres pessoas e ũa Deïdade.
419:113e se non for verdade, | ũa folla de cól
419:119San Pedro, e os outros | todos a ũa vóz
419:121perdôn a Santo Tomás; | e diss' el: “Ũa nóz
427:20en ũa casa por aquel don receber;